In dit programma gaan we in op de koers die we willen volgen op bestuur, bedrijfsvoering en dienstverlening. Binnen dit programma onderscheiden we de volgende thema's uit het coalitieakkoord:
Veiligheid is een basisbehoefte in een sterke samenleving, waarin mensen zich thuis en geborgen voelen, vooral ook voor gezinnen met kinderen en ouderen.
Een actieve houding en betrokkenheid van inwoners als basis voor een veilige en leefbare woonomgeving is essentieel en gaan we stimuleren.
De burgemeester zal actief gebruik maken van haar bevoegdheden en alle mogelijkheden die tot haar beschikking staan inzetten.
Vergunningen worden geweigerd of ingetrokken als deze misbruikt worden voor het faciliteren van criminele activiteiten (wet Bibob).
We maken werk van het verhalen van de schade en kosten van handhaving op diegenen die dit veroorzaken.
Ook in 2021 hebben er verschillende activiteiten plaatsgevonden om de veiligheid van onze inwoners, bedrijven, ondernemers en verenigingen te bevorderen. Zo zijn in 2021 een aantal woningen gesloten na vondst van een hennepkwekerij, zijn er integrale controles gehouden op bedrijven, in het buitengebied en bij aandachtslocaties. Ook is de week van ondermijning georganiseerd waar we onder andere onze inwoners hebben voorgelicht over het herkennen van signalen van hennepkwekerijen en drugslabs. Dit is gedaan door het inzetten van geurkorrels. Tot slot is de gemeente gecertificeerd voor het keurmerk veilig buitengebied. Een publiek - private samenwerking om de veiligheid in het buitengebied, samen met inwoners en bedrijven, te vergroten.
Veel activiteiten die genoemd staan in het Integraal Veiligheidsplan 2019 - 2022 worden jaarlijks uitgevoerd. Zo is er bijvoorbeeld ook in 2021 ook gewerkt aan de aanpak van ondermijning. Enerzijds door inwoners en bedrijven voor te lichten over het herkennen van signalen van ondermijnende activiteiten en anderzijds door ondermijning aan te pakken (bijv. oprollen hennepkwekerijen). Wel dient te worden opgemerkt dat het jaar 2021 grotendeels in het teken stond van de aanpak van de coronacrisis. Om die reden hebben niet alle activiteiten uit het Integraal Veiligheidsplan plaats kunnen vinden.
Het handhaven van de openbare orde is een continu proces. Dit wordt onder andere gedaan door de boa's van de gemeente op basis van het Handhavingsuitvoeringsprogramma. Daarnaast werken we ook nauw samen met de politie, daarbij valt te denken aan het oprollen van hennepkwekerijen en het oplossen van overlastsituaties. Ook proberen we in het handhaven van de openbare orde en veiligheid, naast strafrecht, ook steeds meer te kijken naar bestuursrechtelijke maatregelen. Een voorbeeld hiervan is het opleggen van een last onder dwangsom aan jongeren die de openbare orde verstoren. Op basis van de last onder dwangsom moeten de jongeren een dwangsom betalen op het moment dat ze opnieuw de openbare orde verstoren.
We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:
Ook in 2021 zijn er een aantal hennepkwekerijen opgerold met als gevolg dat de woning tijdelijk (voor maximaal 3 maanden) is gesloten. Daarnaast hebben er integrale controles plaatsgevonden van leegstaande panden en andere aandacht locaties. Tot slot is ook de drugshandel op straat aangepakt en worden er, indien mogelijke, bestuurlijke maatregelen getroffen om te voorkomen dat er wederom gehandeld wordt.
Sinds de regionalisering van de brandweer (overgang brandweer naar de VNOG) is de verantwoordelijkheid voor het beschikken over voldoende vrijwilligers ook naar de VNOG gegaan. Indien nodig ondersteunen en faciliteren we de VNOG in het werven van vrijwilligers voor de regionale brandweer.
Sinds de regionalisering van de brandweer (overgang brandweer naar de VNOG) is de verantwoordelijkheid voor het beschikken over voldoende vrijwilligers ook naar de VNOG gegaan. Indien nodig ondersteunen en faciliteren we de VNOG in het werven van vrijwilligers voor de regionale brandweer.
We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:
Op dit moment is een onderzoeksbureau van de Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN) bezig om te onderzoeken hoe er meer revenuen gehaald kunnen worden uit de samenwerking met de EUREGIO. Samen met de EUREGIO, Provincie Gelderland en de Achterhoek Ambassadeurs wordt hieraan gewerkt.
Op dit moment zijn we bezig met een onderzoeksbureau om te onderzoeken hoe er meer revenuen te halen zijn uit de samenwerking met de EUREGIO. Dit onderzoek wordt gedaan door de Achterhoek Ambassadeurs, Provincie Gelderland en de HAN.
Regionale samenwerking blijft een doorlopend punt van aandacht. Oost Gelre is zichtbaar in de regio en ambtelijk en bestuurlijk wordt ingestoken om de regionale samenwerking naar een hoger niveau te brengen. Dit kan altijd beter. Een voorbeeld is het regionale datacentrum "Datalab Go". Door deze regionale samenwerking kan datagedreven sturing verder geïmplementeerd worden.
Een voorbeeld van een vergaande inkoopsamenwerking is het Sociaal Domein Achterhoek (SDA). Hierin trekken de Achterhoekse gemeenten al sinds de stelselherziening van het sociaal domein in 2015 gezamenlijk op. Het uitgangspunt daarbij is dat we deze samenwerking zoveel mogelijk met eigen medewerkers uitvoeren. Zo is er in het afgelopen jaar (2021) gewerkt aan een aanbesteding die een verschuiving moet inzetten naar een meer prestatiegerichte inkoop. De voortgang van deze aanbesteding wordt tijdens het maandelijkse inkoopoverleg met de inkoopcoördinatoren van de Achterhoekse gemeenten als vast onderdeel van de aanbestedingskalender besproken. Daarnaast wordt in de volle breedte gekeken naar alle mogelijk gezamenlijk uit te voeren aanbestedingen en naar de voortgang van reeds opgestarte gezamenlijke aanbestedingen. Voor het overige biedt de agenda ruimte aan incidentele thema's, zoals beleidsmatige en kwalitatieve. Een ander voorbeeld van een gezamenlijke aanbesteding die zich ontwikkelt tot een verdergaande vorm van strategische samenwerking is de inkoop van energie. Nu het adagium is om in de eigen energiebehoefte te voorzien, staat voor de komende jaren het uitbouwen van de eigen opwekcapaciteit voor het voeden van de gemeentelijke objecten op de gezamenlijke inkoopagenda. De verwachting is dat de opwekcapaciteit in 2022 opnieuw zal worden uitgebreid.
We zijn aangesloten bij Datalab Go. Ook proberen we daar waar mogelijk en zinvol samenwerking te zoeken met onze buurgemeenten. Dit is een continu proces.
Oost Gelre investeert in grensoverschrijdende samenwerking, we zijn dan ook vertegenwoordigd in verschillende internationale netwerkverbanden. Zoals team van Duitsland coördinatoren (namens Achterhoek Ambassadeurs), het Grenzhoppers netwerk, businessclub Kleve, EUREGIO Commissie en het netwerk van Duitse en Nederlandse burgemeesters.
Uit de subsidiescan van Hezelburcht is gebleken dat er geen aanknopingspunten zijn voor de Europese programma's Interreg en Erasmus. Lokale initiatieven kunnen wel een beroep doen op het Europese programma Leader.
In 2021 zijn we in de gemeente Oost Gelre gestart met de Grenzhoppers Business School. Er worden online en "in house" Duitse cursussen gegeven aan ondernemers en medewerkers in het toeristische bedrijfsleven. De Grenzhoppers Business School wordt verder uitgerold in andere bedrijfstakken.
In 2022 gaan we verder met het uitrollen van de Grenzhoppers Business School.
De gemeentelijke organisatie dient adequaat toegerust te zijn op haar (huidige en toekomstige) taken. Gemeenten hebben in de afgelopen jaren veel nieuwe taken gekregen die in het verleden door het rijk werden uitgevoerd. In het sociaal domein en ook bij de komende Omgevingswet. Van belang is een goede uitvoering, waarborgen voor democratische controle en samenwerking met andere bestuurlijke partners.
Als gemeente besteden we steeds vaker werkzaamheden uit aan andere gemeenten en andere externe partijen en nemen we deel aan gemeenschappelijke regelingen. Goed opdrachtgeverschap is van groot belang om regie op de samenwerking te kunnen voeren. We maken daarom duidelijk wat de opdracht is, wat wordt uitgesloten, waarop kan worden gestuurd en waarover verantwoording afgelegd dient te worden. Belangrijke voorwaarden daarvoor zijn:
De uitbreiding van de informatieverzameling waardoor betere sturing kan plaatsvinden is gerealiseerd.
Ook in 2021 is hard gewerkt aan de verdere uitrol van 'Samen aan het stuur' in samenwerking met SDOA en Werkbaan Oost. De gezamenlijke werkwijze is op 1 oktober van start gegaan. Daarnaast wordt hard gewerkt aan het realiseren van gezamenlijke huisvesting.
Ook binnen het sociaal domein zijn verdere stappen gemaakt tot verdere samenwerking. De inrichting van onze nulde-, eerste- en tweedelijns hebben wij lokaal ingericht om zo goed mogelijk aan te sluiten op de behoeften van inwoners. De monitoring qua kostenbeheersing en kwaliteit in relatie tot zorgaanbieders doen wij lokaal, maar ook regionaal. Zo werken we qua contract- en leveranciersmanagement en inkoop samen met de 8 Achterhoekse gemeenten, om zo gezamenlijk grip te hebben en houden op de inzet en kosten in het sociaal domein. Ook trekken we gezamenlijk op in de inkoop van jeugd en Wmo.
Regionaal zijn afspraken gemaakt over vroegtijdige participatie in de opstelling van de kadernota / begroting van gemeenschappelijke regelingen. Zo vergroten we de mogelijkheid om aan de voorkant een rol te spelen bij de kostenbeheersing. Begroting en jaarrekening van verbonden partijen worden indien noodzakelijk in een extra commissievergadering behandeld. Daarmee neemt de kans toe dat alsnog tijdig een zienswijze kan worden ingediend.
Ook in 2022 werken we verder aan het optimaliseren van de samenwerking met andere gemeenten en of gemeenschappelijke regelingen.
Regionaal zijn afspraken gemaakt over vroegtijdige participatie in de opstelling van de kadernota / begroting van gemeenschappelijke regelingen. Zo vergroten we de mogelijkheid om aan de voorkant een rol te spelen bij de kostenbeheersing. Begroting en jaarrekening van verbonden partijen worden indien noodzakelijk in een extra commissievergadering behandeld. Daarmee neemt de kans toe dat alsnog tijdig een zienswijze kan worden ingediend.
Regionaal zijn afspraken gemaakt over vroegtijdige participatie in de opstelling van de kadernota/begroting van gemeenschappelijke regelingen. Zo vergroten we de mogelijkheid om aan de voorkant een rol te spelen bij de kostenbeheersing. Begroting en jaarrekening van verbonden partijen worden indien noodzakelijk in een extra commissievergadering (mits het presidium hiermee instemt) behandeld. Daarmee neemt de kans toe dat alsnog tijdig een zienswijze kan worden ingediend.
Onlangs is een start gemaakt met het optimaliseren van de opzet en inhoud van de P&C producten (begroting, bestuursrapportage en jaarverslag). Dit met de bedoeling te komen tot documenten die beter aansluiten bij de informatiebehoefte van bestuur en ambtelijke organisatie. Bij de gewijzigde opzet zal ook gehoor worden gegeven aan de wens van de raad om de omvang van de documenten te beperken. Voor het publiceren van het jaarverslag 2021 maken we gebruik van een verbeterde versie van de begrotingsapp. Deze kent grafische verbeteringen, meer selectie mogelijkheden en interactieve financiële tabellen.
We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:
Bestuurlijke en ambtelijke integriteit
Om als gemeente een betrouwbare en integere partner te zijn, besteden we aan dit onderwerp blijvend aandacht. We willen dat zowel bestuurders als ambtenaren integriteitskwesties herkennen en ernaar handelen. Daarom bevorderen we een sfeer waarin we hier open over spreken. Dat geldt voor raadsleden, collegeleden en de ambtelijke organisatie.
Het is van belang dat ambtenaren, wethouders en raadsleden alert zijn op mogelijke onverenigbaarheid van nevenfuncties en handelingen die ze verrichten. We werken transparant doordat ambtenaren hun nevenfuncties melden bij hun leidinggevende. Vanuit het oogpunt van bestuurlijke transparantie publiceren we de nevenfuncties van de politieke ambtsdragers op onze website en deze zijn ook in 2021 actueel gehouden. Ook de declaraties van bestuurders zijn opvraagbaar en op de gemeentelijke website in te zien.
Gedragscodes
Er zijn naast het wettelijk kader (Gemeentewet) ook gemeentelijke gedragscodes van toepassing. Eén code voor de integriteit van collegeleden/raadsleden (door de gemeenteraad op 6 maart 2018 opnieuw vastgesteld) en één voor medewerkers. Zij vormen een beoordelingskader en leidraad bij twijfel, vragen en discussies. We beschikken over een integriteitscoördinator die adviseert over integriteitskwesties. Daarnaast zijn er vertrouwenspersonen (extern en intern) aan wie meldingen kunnen worden gedaan. Dat gebeurt op basis van de Gedragscode voor medewerkers of in het kader van de zogenaamde klokkenluidersregeling. Dit geldt ook voor integriteitskwesties.
Ambtseed – belofte/Verklaring Omtrent Gedrag/bijeenkomsten-trainingen
Onze nieuwe medewerkers leggen een ambtseed of –belofte af. Dit geldt op vergelijkbare wijze voor tijdelijke krachten (uitzendkrachten, gedetacheerden, payrollers etc.). Zij hebben een schriftelijke verklaring afgelegd die vergelijkbaar is met de ambtseed. Verder vragen we voor elke medewerker die nieuw in dienst komt een Verklaring Omtrent Gedrag aan.
In 2021 zijn er noch voor medewerkers, noch voor college- en raadsleden bijeenkomsten/trainingen rondom integriteit/ongewenst gedrag georganiseerd.
Ondermijning
We hebben als gemeente het RIEC (het Regionaal Informatie en Expertise Centrum) convenant ondertekend. Dat geeft ons met betrekking tot de aanpak van ondermijning de mogelijkheid om informatie uit te wisselen met belangrijke partners zoals de politie, het Openbaar Ministerie en de Belastingdienst.
Specifiek met betrekking tot het onderwerp ondermijning werken we samen met het RIEC aan bewustwording rond dit onderwerp waarbij ook de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Bibob) aandacht krijgt. Samen met het RIEC hebben we in 2019 een ondermijningsbeeld opgesteld voor Oost Gelre dat het uitgangspunt vormt voor de effectieve inzet van preventie en interventiecapaciteit en het fundament onder (nieuw) beleid. De uitkomsten van het ondermijningsbeeld zijn grotendeels opgepakt en veel adviezen zijn werkzaamheden die continu doorlopen. Voorbeelden hiervan zijn: het keurmerk veilig buitengebied, integrale controles op bedrijventerreinen en in het buitengebied en bewustwordingsacties voor het signaleren van ondermijnende activiteiten.
Met betrekking tot de aanpak van ondermijning werken we samen met de andere Achterhoekse gemeenten. Er is een opgaveregisseur ondermijning Achterhoek die vanaf juni 2019 werkzaam is tot juni 2022. In aanloop naar juni 2022 wordt er gekeken of de opgaveregisseur structureel wordt ingehuurd of in dienst komt van één van de deelnemende gemeenten. De burgemeester van Oost Gelre is daarvoor de bestuurlijk opdrachtgever en de gemeentesecretaris van Oost Gelre de ambtelijk opdrachtgever.
In 2022 wordt er een weerbaarheidsscan uitgevoerd door het RIEC bij de gemeenten. Op basis van interviews en een documentenanalyse moet blijken of- en in welke mate de gemeente Oost Gelre weerbaar is tegen ondermijning. Uiteindelijk zal het RIEC met een adviesrapport komen met daarin aanbevelingen om ons als gemeente weerbaarder te maken tegen ondermijning.
Initiatieven van burgers, verenigingen, dbo's, en andere vrijwilligersorganisaties vragen om een nieuwe rol van de gemeente en doorontwikkeling van de gemeentelijke organisatie. De gemeente dient vanuit een vaste visie en krachtige werkwijze dienstbaar te zijn aan genoemde initiatieven en burgerkracht. Dat wil niet zeggen ‘U vraagt, wij draaien’, maar dat vanuit de gemeentelijke organisatie met kennis en expertise en met oog voor het algemene belang wordt gezorgd dat goede initiatieven zich ook daadwerkelijk kúnnen ontplooien. Dat vraagt nog meer om een open en transparante houding met als credo: ‘Ja, mits…’ in plaats van: ‘Nee, tenzij…!
We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:
Er is behoefte om meer handreikingen mee te geven - met name richting initiatiefnemers - over hoe participatie ingericht kan worden. Ook waar de gemeente optreedt als initiatiefnemer voor (nadere) beleidsvorming of ontwikkelingen in de fysieke leefomgeving is duidelijker kaderstelling omtrent participatie van belang. In 2021 is een beleidskader participatie ontwikkeld om aan te geven hoe we zorgvuldige participatie gezamenlijk realiseren en welke uitgangspunten en richtlijnen we hiervoor hanteren. Eind 2021 is dit beleidskader door de raad vastgesteld.
Invoering van de Omgevingswet is uitgesteld tot 01-07-2022. Wij roepen inwoners op en stimuleren ze om initiatief te nemen. Er lopen interne opleidingstrajecten om medewerkers, maar ook bestuurders, voor te bereiden hoe te werken zoals de Omgevingswet dit straks van ons vraagt. Hoe om te gaan met burgerinitiatieven en hoe deze te stimuleren is geborgd binnen deze nieuwe Omgevingswet.
We faciliteren ondernemers daar waar het kan. We streven ernaar een ondernemersvriendelijke gemeente te zijn. Dit is een continu proces.
We zijn volop bezig om de medewerkers, maar ook bestuurders, voor te bereiden en op te leiden op de invoering van de nieuwe Omgevingswet. Hoe om te gaan met (burger-)initiatieven heeft hierin een hele expliciete plek. In aanloop naar de inwerkingtreding van de Omgevingswet wordt al zoveel mogelijk gewerkt in de geest van deze nieuwe wet.
Een krachtige en vitale samenleving vraagt om een vraag gestuurde houding van de kant van de gemeente en een wervende maar ook transparante bestuursstijl met lef. Vanuit dit perspectief gaan we onze dienstverlening verder invullen en staan wij voor een overheid die zo dicht mogelijk op de samenleving zit, maar die diezelfde samenleving zo veel mogelijk ruimte geeft. Met een faciliterende houding die binnen de kaders van wet- en regelgeving de samenleving van Oost Gelre maximaal bediend.
Onze werkwijze blijft persoonlijk.
In 2021 zijn stappen gezet in het verbeteren van de dienstverlening. De doorontwikkeling van de organisatie is opgepakt met daarin nadrukkelijk aandacht voor excellente dienstverlening en is er gewerkt aan het beter managen van de verwachtingen onder andere door het inrichten van één ingang voor het omgevingsloket.
Naast softwarematige ondersteuning om begrijpelijke brieven, nota's en dergelijke te schrijven trainen we onze medewerkers in het taalgebruik op 'B1'-niveau. Dit niveau begrijpt 80% van de inwoners. Het is dus belangrijk om de boodschap goed over te brengen.
Uitvoering en doorontwikkeling van ons dienstverleningsconcept is een continu proces. Hiermee verbeteren en optimaliseren we de dienstverlening naar onze inwoners. Het invoeren van een KCC staat voor 2022 op de planning.
Zoals eerder aangegeven is de implementatie van de Omgevingswet een van de drijvende krachten achter het actualiseren van de strategie van Oost Gelre. De implicaties die deze wetswijziging voor de organisatie heeft is een van de redenen om nu niet met een uitgewerkte nota te komen.
Er is een start gemaakt met het professionaliseren van het verwerken en gebruik van de beschikbare data. Verder is in regionaal verband gekomen tot overeenstemming met betrekking tot het gezamenlijk analyseren van data waardoor een grotere basis en kennis beschikbaar is om de deelnemende gemeenten te ondersteunen bij de noodzakelijke data-analyse. Datalab Go gaat hier een regionale bijdrage aan leveren. Dit is een continu proces
Het grootste deel van de middelen uit de gemeentebegroting komt van de Rijksoverheid en dan vooral de bijdrage uit het gemeentefonds. Slechts een beperkt (autonoom) aandeel komt uit lokale heffingen en belastingen. In beide gevallen is er sprake van belastinggeld. Uitgangspunten voor het financieel beleid zijn: zorgvuldigheid, spaarzaamheid, transparantie en draagbare lokale lasten. We streven ernaar de lastenstijging te beperken tot maximaal het inflatieniveau. Slechts in uitzonderingsgevallen kan er een extra beroep gedaan worden op haar inwoners. In die gevallen waar dit speelt, zal dit helder worden uitgelegd en gecommuniceerd naar de inwoners van Oost Gelre.
We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:
De jaarrekening 2021 geeft geen aanleiding gegeven tot wezenlijke structurele afwijkingen voor de begroting 2022 en volgende jaren.
Via de begrotingsapp van Pepperflow zijn de programmabegroting, de bestuursrapportage en het jaarverslag online te lezen.
Het proces van subsidieverwerving en verantwoording is goed verankerd binnen Oost Gelre. Dit is vastgesteld door de Rekenkamercommissie en in augustus 2021 vastgelegd in het rapport "Subsidieverwerving, een fluitje van een cent?"
Voor een nadere toelichting op het weerstandsvermogen van onze gemeente verwijzen we u naar paragraaf 1 "weerstandsvermogen en risicobeheersing".
| Exploitatie | Begroting 2021 | Realisatie 2021 | Restant 2021 | |
|---|---|---|---|---|
| Lasten | 5.897 | 5.410 | 487 | |
| Baten | -675 | -875 | 200 | |
| Stortingen | -100 | 485 | -585 | |
| Gerealiseerd resultaat | 5.322 | 4.050 | 1.272 | |
|
Taakveld |
Naam indicator |
Eenheid |
Bron |
Oost Gelre |
Gemeente grootte 25.000-50.000 inw |
Jaar |
|
Veiligheid |
Verwijzingen Halt |
aantal per 1.000 jongeren |
Bureau Halt |
12 |
10 |
2020 |
|
Veiligheid |
Winkeldiefstallen |
aantal per 1.000 inwoners |
CBS |
0,5 |
1,1 |
2020 |
|
Veiligheid |
Geweldsmisdrijven |
aantal per 1.000 inwoners |
CBS |
2,5 |
3,2 |
2020 |
|
Veiligheid |
Diefstallen uit woning |
aantal per 1.000 inwoners |
CBS |
0,7 |
1,4 |
2020 |
|
Veiligheid |
Vernielingen en beschadigingen (in de openbare ruimte) |
aantal per 1.000 inwoners |
CBS |
3,0 |
4,9 |
2020 |
|
Vhrosv |
Gemeentelijke woonlasten eenpersoonshuishouden |
in euro’s |
COELO |
552 |
715 |
2020 |
|
Vhrosv |
Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden |
in euro’s |
COELO |
669 |
794 |
2020 |
|
Taakveld |
Naam indicator |
Eenheid |
Bron |
Werkelijk |
Begroting |
|
Bestuur en ondersteuning |
Formatie |
fte per 1.000 inwoners |
Eigen gegevens |
6,22 |
5,66 |
|
Bestuur en ondersteuning |
Bezetting |
fte per 1.000 inwoners |
Eigen gegevens |
6,03 |
5,68 |
|
Bestuur en ondersteuning |
Apparaatskosten |
kosten per inwoner |
Eigen begroting |
€ 501 |
€ 515 |
|
Bestuur en ondersteuning |
Externe inhuur |
Kosten als % van totale loonsom + totale kosten inhuur externen |
Eigen begroting |
9,54% en € 1.123.936 |
0,00% en € 0 |
|
Bestuur en ondersteuning |
Overhead |
% van totale lasten |
Eigen begroting |
11,29% |
12,66% |