Paragraaf 4: Financiering

In de paragraaf financiering lichten we de ontwikkelingen en beleidskeuzes voor 2021 toe. Onder andere komen de renteontwikkelingen, renterisiconorm, kasgeldlimiet en de financiering van de gemeente Oost Gelre aan bod.

De financiering van onze activa vindt plaats met interne middelen (reserves en voorzieningen) en met extern aangetrokken geldleningen. De rentelasten van de financieringsmiddelen belasten we intern door aan de diverse producten door middel van de renteomslag. Voor het jaar 2021 hanteren we voor zowel de begroting, als de rekening een renteomslag-percentage van 1%. Gedurende het jaar 2021 hebben we drie geldleningen aangetrokken van in totaal € 10.500.000 en een gemiddeld rentepercentage van -0,10%.

In de Wet Fido is een begrenzing opgenomen van de kortlopende middelen die gemeenten mogen opnemen; de kasgeldlimiet. De kasgeldlimiet voor 2021 is vastgesteld op 8,5% van het begrotingstotaal van € 74.111.869, ofwel € 6.299.509. Bij overschrijding moeten wij weer binnen de norm voor het kort geld (< 1 jaar) komen door het aantrekken van lang geld (> 1 jaar). Wij streven ernaar om - binnen de wettelijke grenzen van de kasgeldlimiet - optimaal gebruik te maken van deze financieringsbehoefte, tenzij we een rentestijging op de kapitaalmarkt (lang geld) voorzien. De voordelen hiervan zijn lagere rentekosten en maximale flexibiliteit in de leningenportefeuille.

 

Kasgeldlimiet	Werkelijk 2021	Werkelijk 2020
Toegestane kasgeldlimiet	8,5%	8,5%
Omvang vlottende schuld
Schuld in rekening courant	€      2.353.072	€      3.500.394
Overige geldleningen (geen vaste schuld)	€   11.951.487	€      9.800.631
Vlottende middelen
Contant in kas	€                   900	€                   900
Tegoeden in rekening courant	€            71.783	€     1.280.480
Overige uitstaande gelden korter dan 1 jaar	€  10.114.224	€  11.541.066

 

 

Toets kasgeldlimiet	Werkelijk 2021	Werkelijk 2020
Totaal netto-vlottende schuld	€ 4.117.652	€ 478.579
Toegestane kasgeldlimiet	€ 6.299.509	€ 6.276.112
Ruimte	€ 2.181.857	€ 5.797.533

Tabel 2.5 Kasgeldlimiet

 

De netto vlottende schuld per kwartaal bedraagt voor 2021:

Netto vlottende schuld	Werkelijk 2021
1e kwartaal	€ -/-3.971.298
2e kwartaal	€ -/-3.548.889
3e kwartaal	€ -/-4.165.212
4e kwartaal	€ 4.117.652

 

De wet FIDO schrijft voor dat de toezichthouder vooraf geïnformeerd moet worden als de kasgeldlimiet drie opeenvolgende kwartalen wordt overschreden. Dat is in 2021 niet het geval.

Over de langlopende schuld mogen de jaarlijkse aflossingen en renteherzieningen niet meer bedragen dan 20% van het primitieve begrotingstotaal. In onderstaande tabel is de ontwikkeling van deze renterisiconorm in 2021 weergegeven:

 

Renterisiconorm	Begroot 2021	Werkelijk 2021	Werkelijk 2020
Renteherzieningen	0	0	0
Aflossingen	€ 8.086.854	€ 9.187.269	€ 7.886.438
Renterisico	€ 8.086.854	€ 9.187.269	€ 7.886.438
Vastgestelde renterisiconorm	20%	20%	20%
Renterisiconorm	€ 14.822.374	€ 14.822.374	€ 14.767.322
Toets renterisiconorm	Begroot 2021	Werkelijk 2021	Werkelijk 2020
Renterisico	€ 8.086.854	€ 9.187.269	€ 7.886.438
Renterisiconorm	€ 14.822.374	€ 14.822.374	€ 14.767.322
Ruimte	€ 6.735.520	€ 5.635.105	€ 6.880.884

Uit de tabel blijkt dat de gemeente Oost Gelre in 2021 binnen de wettelijke normen (volgens de wet FIDO) is gebleven.

Kredietrisico’s ontstaan door het verstrekken van leningen en gemeentegaranties. Het treasurystatuut bepaalt dat uitgezette gelden en garanties alleen tot stand mogen komen als zij een publieke taak dienen. Het uitzetten van gelden wanneer overtollige middelen aanwezig zijn, is toegestaan als zij een prudent karakter hebben en niet gericht zijn op het genereren van inkomen door overmatig risico aan te gaan.

Het volgende overzicht geeft inzicht in de samenstelling van de verstrekte geldleningen en gemeentegaranties per ultimo 2021, onderverdeeld naar risicogroep:

 

Risicogroep	(hypothecaire)zekerheid	Restant schuld in €
1. Woningcorporaties	Ja	35.784.770
2. Instellingen ouderenzorg	Ja	721.293
3. Nutsbedrijven		0
4. Sport en culturele instellingen		280.010
5. Ambtenaren	Ja	1.984.219
6. Stg Careaz		1.672.708
7. Gebiedsonderneming Laarberg		5.750.000
8. SvN		3.100.000
9. Stadsverwarmingsnet		441.667
10. Toekomstbestendig wonen		2.000.000

 

In de tabel zijn geldleningen en garanties verstrekt voor het verrichten van de publieke taak. De onder 4 verstrekte gelden ondersteunen zeven instellingen met een sportief of sociaal-cultureel doel. De geldleningen aan ambtenaren zijn verstrekt op grond van de destijds bestaande hypotheekregelingen.

De leningenportefeuille vermeldt de omvang, het verloop en de gemiddelde rente van de opgenomen geldleningen voor de financiering van gemeentelijke taken.

 

Leningenportefeuille (inclusief mutaties)	Bedrag	Gemiddelde rente
Stand per 1 januari 2021	64.296.887	0,89%
Reguliere aflossingen in 2021	9.187.269
Aangetrokken geldleningen in 2021	10.500.000	-0,10%
Stand per 31 december 2021	65.609.616	0,89%

 

In 2021 zijn drie leningen aangetrokken bij de BNG met een gemiddeld rentepercentage van -0,10%.

Schatkistbankieren houdt in dat lagere overheden zoals gemeenten, provincies en waterschappen hun geld niet meer kunnen onderbrengen bij reguliere banken, maar verplicht zijn dit bij het Rijk dan wel medeoverheid te doen. Dit geldt vanaf 2013. Het tijdelijk uitzetten van geld bij derden is verleden tijd.

Alle overtollige middelen in de schatkist moeten we aanhouden. Er zijn vier uitzonderingen: nazorgfondsen zoals die zijn ingesteld op basis van de wet Milieubeheer, middelen op een geblokkeerde rekening bij de belastingdienst, bestaande beleggingen (peildatum 4 juni 2012) en een drempelbedrag. Het drempelbedrag is een minimumbedrag (dat gemiddeld buiten de schatkist mag worden gehouden. Het drempelbedrag voor kwartaal 1 en kwartaal 2 2021 voor onze omvang is 0,75% (dit percentage wordt gehanteerd bij een begrotingstotaal lager dan € 500 miljoen) van het begrotingstotaal (€ 74.111.869), € 555.839. Voor het derde en vierde kwartaal geldt een drempelbedrag van 2% (dit percentage wordt gehanteerd bij een begrotingstotaal lager dan € 500 miljoen) van het begrotingstotaal (€ 74.111.869), € 1.482.237. Dagelijks wordt het overschot van onze liquide middelen gestort naar het Rijk middels een rekening-courantrekening. Het bedrag aan liquide middelen per kwartaal was in 2021: 

Berekening benutting drempelbedrag schatkistbankieren (bedragen x € 1000)
		2021
(1)	Drempelbedrag	555,8390175	555,8390175	1482,23738	1482,23738
		Kwartaal 1	Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
(2)	Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen	147	292	5.433	6.115
(3a) = (1) > (2)	Ruimte onder het drempelbedrag	409	264	-	-
(3b) = (2) > (1)	Overschrijding van het drempelbedrag	-	-	3.951	4.633
(1) Berekening drempelbedrag
(4a)	Begrotingstotaal verslagjaar	74.112	74.112	74.112	74.112
(4b)	Het deel van het begrotingstotaal dat kleiner of gelijk is aan € 500 miljoen	74.112	74.112	74.112	74.112
(4c)	Het deel van het begrotingstotaal dat de € 500 miljoen te boven gaat	-	-	-	-
(1) = (4b)*0,0075 + (4c)*0,002 met een minimum van €250.000	Drempelbedrag kwartaal 1 en 2	555,8390175	555,8390175
(1) = (4b)*0,02 + (4c)*0,002 met een minimum van €1.000.000 als het begrotingstotaal kleiner of gelijk is aan 500 mln. En als begrotingstotaal groter dan € 500 miljoen is is het drempelbedrag gelijk aan € 10 miljoen, vermeerderd met 0,2% van het deel van het begrotingstotaal dat de € 500 miljoen te boven gaat.	Drempelbedrag kwartaal 3 en 4			1482,23738	1482,23738
(2) Berekening kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen
		Kwartaal 1	Kwartaal 2	Kwartaal 3	Kwartaal 4
(5a)	Som van de per dag buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen (negatieve bedragen tellen als nihil)	13.206	26.584	499.838	562.558
(5b)	Dagen in het kwartaal	90	91	92	92
(2) - (5a) / (5b)	Kwartaalcijfer op dagbasis buiten 's Rijks schatkist aangehouden middelen	147	292	5.433	6.115

 

 

 

 

 

 

 

 

In de jaarrekening 2021 gaan we voor zowel de rente over de eigen financieringsmiddelen als over nog aan te trekken externe financieringsmiddelen uit van een rentepercentage van 0,75%.
Het financieringsresultaat hebben wij verantwoord als negatieve last via het taakveld treasury.

Externe rentelasten*	302.410
Rente over eigen vermogen	326.020
De aan de producten toe te rekenen rente	628.430
De werkelijk toegerekende rente (investeringen)	898.277
Financieringsresultaat**	-/- 269.847

* Externe rentelast betreft de rente over aangetrokken geldleningen.
** Financieringsresultaat vloeit voort uit de extreem lage rentestand waar tegenover staat dat aan bepaalde investeringen een vast rentepercentage wordt toegerekend welke hoger is dan de marktrente.

De toegerekende rente hebben we voor de begroting 2021 vastgesteld op 0,75%. Als we het financieringsresultaat afzetten tegen de boekwaarde per 1 januari 2021 komen we uit op een afwijking van -0,23%; dit is binnen de toegestane marge van 0,5%.