Paragraaf 7: Lokale heffingen

De gemeentelijke belastingen en heffingen vormen een belangrijk onderdeel van onze algemene dekkingsmiddelen.

Inleiding

De gemeentelijke belastingen en heffingen vormen een belangrijk onderdeel van onze algemene dekkingsmiddelen.

Overzicht lokale heffingen
De lokale heffingen bestaan uit belastingen en heffingen. De belastingen moeten de algemene uitgaven van de gemeente dekken en zijn in principe vrij besteedbaar. De heffingen dekken de kosten die wij maken voor individuele dienstverlening aan de burger (bijvoorbeeld rioolheffing en afvalstoffenheffing). Die zijn dus niet vrij besteedbaar.

In de begroting 2023 hebben wij de begrote bedragen opgenomen voor de heffingen. Ter vergelijking zijn ook de cijfers van de jaarrekening 2021 en de begroting 2022 vermeld (x € 1.000).

Omschrijving	Jaarrekening 2021	Begroting 2022	Begroting 2023
Onroerende zaakbelasting (ozb)	6.557	6.408	6.888
Hondenbelasting	115	115	115
Toeristenbelasting	555	680	700
Precariobelasting	5	16	16
Reclamebelasting	58	58	59
Bouwleges	798	504	334
Afvalstoffenheffing	2.590	2.589	2.770
Rioolheffing	2.289	2.752	3.290
Marktgelden	10	13	13
Bestemmingsplannen	193	187	252
Overige leges	432	371	361
Totaal	13.602	13.693	14.798

 

 

Tarievenbeleid
Voor diverse lokale heffingen gelden wettelijke voorschriften. Zo geldt bij heffingen dat de opbrengst maximaal 100% van de kosten mag bedragen. Voorbeelden hiervan zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Bij de overige lokale heffingen mogen de opbrengsten van de totale legesverordening de kosten niet overschrijden.

Algemene uitgangspunten
Onze heffingen zijn gebaseerd op 100% kostendekkendheid. De tarieven van de lokale heffingen worden jaarlijks gecorrigeerd met het inflatiepercentage. Voor het jaar 2022 gaan we uit van een inflatiecorrectie van 2%.

Kostendekkende tarieven
Voor de tarieven van de riool- en afvalstoffenheffing geldt het uitgangspunt van 100% kostendekkendheid, inclusief omzetbelasting. De tarieven voor de riool- en afvalstoffenheffing stellen we jaarlijks vast op basis van de verwachte kosten. De werkelijke kosten kunnen dus afwijken. Bij het samenstellen van de jaarrekening moet blijken of de heffingen correct zijn vastgesteld en verrekenen we eventuele verschillen. Deze verschillen nemen we bij de eerstvolgende begroting mee in de berekening van de voorgestelde tarieven voor dat begrotingsjaar. De definitieve tariefvoorstellen voor belastingen, leges en heffingen bieden we december 2022 ter vaststelling aan.

Toerekening overhead
De overheadkosten rekenen we naar rato van de bestede formatie wat betrekking heeft op het taakveld. We hanteren de volgende overheadkosten: automatisering, huisvesting, overige personeelskosten, financiën en archief. Dit delen we door het aantal fte van de gehele organisatie. De overige overheadkosten rekenen we naar rato van het aandeel in de begrote lasten voor mutaties reserves gedeeld door het aantal fte. Het toegerekende bedrag voor overhead is het bedrag per fte vermenigvuldigd met inzet fte per taakveld.

De tarieven van de leges zijn opgenomen in de legesverordening. Die wordt u in december ter vaststelling aangeboden.

Onroerendezaakbelasting

Onze belangrijkste autonome inkomstenbron is de onroerendezaakbelasting (ozb). De waarde van het onroerend goed vormt de basis voor de belastingheffing. De hoogte van de ozb berekenen we naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Voor de ozb stellen wij voor uit financiële noodzaak om naast de trendmatige verhoging een extra verhoging van het tarief door te voeren met 2% voor het jaar 2023.

Afvalstoffenheffing

De kosten voor het ophalen en verwerken van de afvalstromen van de huishoudens mogen wij doorberekenen aan onze burgers. De afvalstoffenheffing gebeurt volgens het Diftar. Diftar staat voor: geDIFferentieerd TARief afvalstoffenheffing; de vervuiler betaalt. Diftar betekent in de praktijk dat elk huishouden een basisbedrag betaalt. Daarnaast betalen de inwoners voor de hoeveelheid afval die zij aanbieden.

Berekening van kostendekkendheid afvalstoffenheffing
Kosten taakveld 7.3 afval, incl. omslagrente	€  2.471.643
Inkomsten taakveld 7.3 afval, excl. heffingen	€ 360.000
Netto kosten taakveld 7.3 afval	€ 2.111.643
Toe te rekenen kosten	€ 128.316
Overhead	€ 38.906
BTW	€ 494.246
Totale kosten	€ 2.773.111
Opbrengst heffingen	€ 2.769.781
Dekkingspercentage	99,9%

Tabel 2.12 Kostendekkendheid afvalstoffenheffing

 

De toegerekende kosten bestaan uit kwijtschelding, 50% aan servicekosten voor de administratieve verwerking van de aanslagoplegging en 20% van de kosten van het straatvegen i.v.m. zwerfafval.

Ontwikkeling tarieven afvalstoffenheffing
Afvalstoffenheffing	2022	2023
Vastrecht	195,50	205
Tarief per lediging (container)	5,84	5,84
Tarief per lediging (zak)	1,20	1,20

Tabel 2.13 Ontwikkeling tarieven afvalstoffenheffing

 

Rioolheffing

Onder de naam rioolheffing mogen we een belasting heffen ter bestrijding van de kosten voor de gemeente die verbonden zijn aan:
a) De inzameling en transport van huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater en de zuivering van huishoudelijk afvalwater in een IBA
b) De inzameling transport en verwerking van afvloeiend hemelwater
c) Het treffen van maatregelen om de nadelige gevolgen van de grondwaterstand te beperken
We mogen deze heffing aan de gebruikers van het riool opleggen. De rioolheffing wordt opgelegd aan de gebruiker van een perceel van waaruit water direct of indirect op de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd. De belasting wordt geheven naar het aantal kubieke meters water dat vanuit het perceel wordt afgevoerd. De aanslagoplegging en incasso is uitbesteed aan Vitens.

Berekening van kostendekkendheid rioolheffing
Kosten taakveld 7.2 riolering, incl. omslagrente	€ 2.761.254
Inkomsten taakveld 7.2 riolering, excl. heffingen	€ 0
Netto kosten taakveld 7.2 riolering	€ 2.761.254
Toe te rekenen kosten
Overhead	€ 105.722
BTW	€ 665.656
Totale kosten	€ 3.532.632
Opbrengst heffingen	€ 3.289.600
Dekkingspercentage	93,1%

Tabel 2.14 Kostendekkendheid rioolheffing

 

De toegerekende kosten bestaat voor een deel uit straatvegen en kwijtschelding.
Straatvegen doen we om drie redenen:
1. Voor het transporten van afvloeiend hemelwater
2. Het opruimen van zwerfvuil (zowel vanuit functionele als vanuit esthetische redenen)
3. Onkruidbestrijding (we willen geen ongewenste kruiden en grassen in de goot).

Een exacte verdeling tussen de drie redenen is niet te bepalen, maar omdat wij een groene gemeente zijn, is het aandeel bladafval en ongewenste kruiden relatief wat groter dan het zwerfvuil. Bladafval en ongewenste kruiden verstopt de kolken van het rioolstelsel en veroorzaakt gladheid en daarom weegt die functie zwaarder mee. Op grond van bovenstaande inschatting rekening wij 40% toe aan de rioolheffing, 40% aan wegenonderhoud en 20% aan de afvalstoffenheffing.

Ontwikkeling tarieven rioolheffing
Rioolheffing	2022	2023
Tarief per m³	€ 1,40	€ 1,65

Tabel 2.15 Ontwikkeling tarieven rioolheffing

 

Hondenbelasting

Wij mogen hondenbelasting opleggen. De opbrengst van de hondenbelasting is bestemd voor de algemene middelen. Dit betekent dat we de belasting niet specifiek hoeven besteden aan doelen die van tevoren zijn vastgesteld. Wij hebben voor de hondenbelasting een progressief tarievenstelsel vastgesteld, waarbij hondeneigenaar met meer dan één hond een hoger bedrag per hond betaalt.

Ontwikkeling tarieven hondenbelasting
Hondenbelasting	2022	2023
Eén hond	€ 56,02	€ 57,14
2e en elke volgende hond, per hond	€ 86,93	€ 88,66
Kenneltarief	€ 219,97	€ 224,37

Tabel 2.16 Ontwikkeling tarieven hondenbelasting

 

Toeristenbelasting

Wij heffen vergoeding voor het houden van verblijf met overnachting binnen de gemeente tegen een vergoeding door personen die niet in de gemeente woonachtig zijn. De belasting wordt opgelegd aan degene die gelegenheid biedt tot verblijf.

Ontwikkeling tarieven toeristenbelasting
Toeristenbelasting	2022	2023
Per persoon per overnachting	€ 1,36	€ 1,39

Tabel 2.17 Ontwikkeling tarieven toeristenbelasting

In onderstaande tabel staat wat een gemiddeld huishouden in de gemeente Oost Gelre in 2023 aan gemeentelijke heffingen gaat betalen.

Gezin wonend in een eigen huis (waarde € 230.000) en één hond
	Situatie 2022	Situatie 2023
Onroerende zaakbelasting	€  377,50	€ 385,05
Hondenbelasting	€  56,02	€ 57,14
Afvalstoffenheffing (gemiddeld aantal ledigingen)	€  213,50	€ 223,00
Rioolrecht (bij een verbruik van 120 m3)	€  168,00	€  198,00
Totaal	€ 815,02	€ 863,19

 

Gezin wonend in een huurhuis en één hond
	Situatie 2022	Situatie 2023
Hondenbelasting	€  56,02	€ 57,14
Afvalstoffenheffing (gemiddeld aantal ledigingen)	€  213,50	€ 223,00
Rioolrecht (bij een verbruik van 120 m³)	€  168,00	€  198,00
Totaal	€ 437,52	€ 478,14

Tabel 2.18 Situatie lokale lastendruk gemiddeld huishouden

 

De belastingdruk per inwoner is het totaal van de opbrengsten van de onroerendezaakbelasting, rioolrechten en afvalstoffenheffing gedeeld door het totaal aantal inwoners. Onderstaand overzicht geeft het verloop over de jaren 2018 t/m 2022 van de omringende gemeenten.

Belastingdruk per inwoner (in €)	2018	2019	2020	2021	2022
Aalten	284	281	287	311	318
Berkelland	405	416	422	458	420
Bronckhorst	405	414	443	477	452
Montferland	362	387	401	427	429
Oost Gelre	323	334	352	377	412
Oude IJsselstreek	370	377	389	402	414
Winterswijk	392	407	421	438	441

Tabel 2.19 Belastingdruk per inwoner

Wij zijn bevoegd om kwijtschelding van gemeentelijke heffingen te verlenen. Bij ons is het kwijtscheldingsbeleid van toepassing op de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de onroerendezaakbelasting. We passen het meest ruime kwijtscheldingsbeleid toe en verlenen automatisch kwijtschelding aan bijstandsgerechtigden.

Kwijtschelding
	Jaarrekening 2021	Begroting 2022	Begroting 2023
Verleende kwijtschelding	€ 115.959	€ 112.000	€ 112.000
Aantallen	390	400	400

Tabel 2.20 Kwijtschelding