Paragraaf 7: Lokale heffingen

De gemeentelijke belastingen en heffingen vormen een belangrijk onderdeel van onze algemene dekkingsmiddelen.

Inleiding
De gemeentelijke belastingen en heffingen vormen een belangrijk onderdeel van onze algemene dekkingsmiddelen.

Overzicht lokale heffingen
De lokale heffingen bestaan uit belastingen en heffingen. De belastingen moeten de algemene uitgaven van de gemeente dekken en zijn in principe vrij besteedbaar. De heffingen dekken de kosten die wij maken voor individuele dienstverlening aan de burger (bijvoorbeeld rioolheffing en afvalstoffenheffing). Die zijn dus niet vrij besteedbaar.

In de begroting 2021 hebben wij de begrote bedragen opgenomen voor de heffingen. Ter vergelijking zijn ook de cijfers van de jaarrekening 2019 en de begroting 2020 vermeld.

Omschrijving	Jaarrekening 2019	Begroting 2020	Begroting 2021
Onroerende zaakbelasting (ozb)	5.788.073	6.178.260	6.213.260
Hondenbelasting	115.166	116.717	118.701
Toeristenbelasting	641.726	680.000	680.000
Precariobelasting	17.421	5.855	16.125
Reclamebelasting	59.167	57.281	58.255
Bouwleges	735.534	450.000	503.654
Afvalstoffenheffing	1.913.619	2.396.050	2.524.245
Rioolheffing	2.552.987	2.752.000	2.752.000
Marktgelden	11.517	12.942	13.162
Overige leges	571.622	581.043	565.747
Totaal	12.406.832	13.230.148	13.445.149

 

Tarieven beleid

Voor diverse lokale heffingen gelden wettelijke voorschriften. Zo geldt bij heffingen dat de opbrengst maximaal 100% van de kosten mag bedragen. Voorbeelden hiervan zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Bij de overige lokale heffingen mogen de opbrengsten van de totale legesverordening de kosten niet overschrijden.

Algemene uitgangspunten

Onze heffingen zijn gebaseerd op 100% kostendekkendheid. De tarieven van de lokale heffingen worden jaarlijks gecorrigeerd met het inflatiepercentage. Voor het jaar 2021 gaan we uit van een inflatiecorrectie van 1,7%.

Kostendekkende tarieven

Voor de tarieven van de riool- en afvalstoffenheffing geldt het uitgangspunt van 100% kostendekkendheid, inclusief omzetbelasting. De tarieven voor de riool- en afvalstoffenheffing stellen we jaarlijks vast op basis van de verwachte kosten. De werkelijke kosten kunnen dus afwijken. Bij het samenstellen van de jaarrekening moet blijken of de heffingen correct zijn vastgesteld en verrekenen we eventuele verschillen. Deze verschillen nemen we bij de eerstvolgende begroting mee in de berekening van de voorgestelde tarieven voor dat begrotingsjaar. De definitieve tariefvoorstellen voor belastingen, leges en heffingen bieden we december 2020 ter vaststelling aan.

Toerekening overhead

De overheadkosten rekenen we naar rato van de bestede formatie wat betrekking heeft op het taakveld. We hanteren de volgende overheadkosten: automatisering, huisvesting, overige personeelskosten, financiën en archief. Dit delen we door het aantal fte van de gehele organisatie. De overige overheadkosten rekenen we naar rato van het aandeel in de begrote lasten voor mutaties reserves gedeeld door het aantal fte. Het toegerekende bedrag voor overhead is het bedrag per fte vermenigvuldigd met inzet fte per taakveld.

De tarieven van de leges zijn opgenomen in de legesverordening. Die wordt u in december ter vaststelling aangeboden. Om u inzicht te geven in de begrote lasten en opbrengsten geven wij dit per hoofdstuk weer volgens de legesverordening.
Voor de begrote lasten zijn in deze tabel geen overheadkosten gerekend. Simpelweg omdat wij niet kunnen garanderen dat deze kosten ook daadwerkelijk zijn toe te rekenen op hoofdstuk- en titelniveau en op een totaalniveau van de begrote opbrengsten van de leges. Daarbij hebben veel hoofdstukken een te bescheiden omvang en staan daar ook geen begrote opbrengsten tegenover.
Ook zijn niet alle personele lasten meegenomen. Wij werken niet met een urenregistratie en uren voor bijvoorbeeld bezwaar, handhaving en beleidsvorming moeten buiten de leges worden gehouden. Om die reden hebben wij bij de titels alleen de salarislasten vermeld voor de medewerkers burgerzaken (titel 1), vergunningverleners bouwen (titel 2) en vergunningverleners voor horeca en APV (titel 3).
Gemeentelijke leges mogen niet meer dan kostendekkend zijn. Waarbij gekeken wordt naar de totale kosten versus totale legesopbrengsten (zgn. kruisbestuiving). Uit de tabel blijkt dat de begrote opbrengsten de lasten niet overschrijden. We voldoen daarmee ruimschoots aan de norm voor 100% kostendekkendheid.

Hoofdstuk	Omschrijving	Lasten	Baten	Saldo
Titel 1	Algemene dienstverlening	-548.765	0	-548.765
1.	Burgerlijke stand	-9.838	14.071	4.233
2.	Reisdocumenten, rijbewijzen en overige leges	-195.713	225.000	29.287
4.	Verstrekking uit de basisregistratie personen	0	0	0
5.	Verstrekking uit het kiezersregister	0	0	0
6.	Verstrekking op grond van Wet Bescherming persoonsgegevens	0	0	0
8.	Vastgoedinformatie	0	0	0
9.	Overige publiekszaken	0	0	0
10.	Gemeentearchief	0	0	0
11.	Markten	-14.757	13.162	-1.595
12.	Winkeltijdenwet	0	0	0
13.	Kansspelen	0	0	0
14.	Kabels en leidingen	0	18.385	18.385
15.	Verkeer en vervoer	0	1.611	1.611
16.	Leegstandwet	0	0	0
17.	Diversen	-44.289	50.142	5.853
Titel 2	Omgevingsvergunning	-679.180	744.942	65.762
Titel 3	Dienstverlening vallend onder Europese dienstenrichtlijn	-405.779	15.250	-390.529
	Totaal	-1.898.321	1.082.563	-815.758

Tabel 2.11 Begrote lasten en opbrengsten leges

Onroerendezaakbelasting
Onze belangrijkste autonome inkomstenbron is de onroerende zaakbelasting (ozb). De waarde van het onroerend goed vormt de basis voor de belastingheffing. De hoogte van de ozb berekenen we naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Voor de ozb stellen wij voor uit financiële noodzaak om naast de trendmatige verhoging een extra verhoging van het tarief door te voeren met 2% voor de jaren 2021 en 2022.

Afvalstoffenheffing
De kosten voor het ophalen en verwerken van de afvalstromen van de huishoudens mogen wij doorberekenen aan onze burgers. De afvalstoffenheffing gebeurt volgens het Diftar. Diftar staat voor: geDIFferentieerd TARief afvalstoffenheffing; de vervuiler betaalt. Diftar betekent in de praktijk dat elk huishouden betaalt voor het gescheiden inzamelen van afval en een basisbedrag betaalt. De heffing van 2021 geschiedt op basis van het aantal ledigingen. Een deel van de huishoudens (buitengebied) heeft rest-afval-containers. Het andere deel van de huishoudens betaalt per afgifte in de ondergrondse containers. Al het andere afval zit verwerkt in het vastrecht (dus ongeacht de hoeveelheid per individueel huishouden). Het definitieve tariefvoorstel wordt in december 2020 vastgesteld.

Berekening van kostendekkendheid afvalstoffenheffing
Kosten taakveld 7.3 afval, incl. omslagrente	€  2.413.681
Inkomsten taakveld 7.3 afval, excl. heffingen	€     529.043
Netto kosten taakveld 7.3 afval	€  1.884.638
Toe te rekenen kosten	€       84.615
Overhead	€       40.819
BTW	€     491.360
Totale kosten	€  2.501.432
Opbrengst heffingen	€  2.524.245
Dekkingspercentage	100,9%

Tabel 2.12 Kostendekkendheid afvalstoffenheffing

 

De toegerekende kosten bestaan uit kwijtschelding, 50% aan servicekosten voor de administratieve verwerking van de aanslagoplegging en 20% van de kosten van het straatvegen i.v.m. zwerfafval.

 

Ontwikkeling tarieven afvalstoffenheffing
Afvalstoffenheffing	2020	2021
Vastrecht	€      181,43	€       187,50
Tarief per lediging (container)	€         5,84	€          5,84
Tarief per lediging (zak)	€         1,20	€          1,20

Tabel 2.13 Ontwikkeling tarieven afvalstoffenheffing

 

Rioolheffing

Onder de naam rioolheffing mogen we een belasting heffen ter bestrijding van de kosten voor de gemeente die verbonden zijn aan:
a) De inzameling en transport van huishoudelijk- en bedrijfsafvalwater en de zuivering van huishoudelijk afvalwater in een IBA
b) De inzameling transport en verwerking van afvloeiend hemelwater
c) Het treffen van maatregelen om de nadelige gevolgen van de grondwaterstand te beperken
We mogen deze heffing aan de gebruikers van het riool opleggen. De rioolheffing wordt opgelegd aan de gebruiker van een perceel van waaruit water direct of indirect op de gemeentelijke riolering wordt afgevoerd. De belasting wordt geheven naar het aantal kubieke meters water dat vanuit het perceel wordt afgevoerd. De aanslagoplegging en incasso is uitbesteed aan Vitens.

Berekening van kostendekkendheid rioolheffing
Kosten taakveld 7.2 riolering, incl. omslagrente	€   2.205.535
Inkomsten taakveld 7.2 riolering, excl. heffingen	€         3.835
Netto kosten taakveld 7.2 riolering	€   2.201.700
Toe te rekenen kosten	€      101.138
Overhead	€      102.048
BTW	€     462.023
Totale kosten	€  2.866.909
Opbrengst heffingen	€  2.808.000
Dekkingspercentage	97,9%

Tabel 2.14 Kostendekkendheid rioolheffing

 

De toegerekende kosten bestaat voor een deel uit straatvegen en kwijtschelding.
Straatvegen doen we om drie redenen:
1. Voor het transporten van afvloeiend hemelwater
2. Het opruimen van zwerfvuil (zowel vanuit functionele als vanuit esthetische redenen)
3. Onkruidbestrijding (we willen geen ongewenste kruiden en grassen in de goot).

Een exacte verdeling tussen de drie redenen is niet te bepalen, maar omdat wij een groene gemeente zijn, is het aandeel bladafval en ongewenste kruiden relatief wat groter dan het zwerfvuil. Bladafval en ongewenste kruiden verstopt de kolken van het rioolstelsel en veroorzaakt gladheid en daarom weegt die functie zwaarder mee. Op grond van bovenstaande inschatting rekening wij 40% toe aan de rioolheffing, 40% aan wegenonderhoud en 20% aan de afvalstoffenheffing.

 

Ontwikkeling tarieven rioolheffing
Rioolheffing	2020	2021
Tarief per m³	€ 1,20	€ 1,30

Tabel 2.15 Ontwikkeling tarieven rioolheffing

 

Hondenbelasting

Wij mogen hondenbelasting opleggen. De opbrengst van de hondenbelasting is bestemd voor de algemene middelen. Dit betekent dat we de belasting niet specifiek  hoeven besteden aan doelen die van tevoren zijn vastgesteld. Wij hebben voor de hondenbelasting een progressief tarievenstelsel vastgesteld, waarbij de eigenaar met meer dan één hond een hoger bedrag per hond betaalt.

 

Ontwikkeling tarieven hondenbelasting
Hondenbelasting	2020	2021
Eén hond	€    53,84	€    54,92
2e en elke volgende hond, per hond	€    83,56	€    85,23
Kenneltarief	€  211,43	€  215,66

Tabel 2.16 Ontwikkeling tarieven hondenbelasting

 

Toeristenbelasting

Wij heffen vergoeding voor het houden van verblijf met overnachting binnen de gemeente tegen een vergoeding door personen die niet in de gemeente woonachtig zijn. De belasting wordt opgelegd aan degene die gelegenheid biedt tot verblijf.

 

Ontwikkeling tarieven toeristenbelasting
Toeristenbelasting	2020	2021
Per persoon per overnachting	€    1,30	€   1,33

Tabel 2.17 Ontwikkeling tarieven toeristenbelasting

In tabel 2.18 staat wat een gemiddeld huishouden in de gemeente Oost Gelre in 2021 aan gemeentelijke heffingen gaat betalen.

 

Gezin wonend in een eigen huis (waarde € 230.000) en één hond
	Situatie 2020	Situatie 2021
Onroerende zaakbelasting	€   349,06	€   363,00
Hondenbelasting	€      53,84	€      54,92
Afvalstoffenheffing (gemiddeld aantal ledigingen)	€   199,43	€   205,50
Rioolrecht (bij een verbruik van 120 m3)	€   144,0	€   156,00
Totaal	€   746,33	€   779,42

 

 

Gezin wonend in een huurhuis en één hond
	Situatie 2020	Situatie 2021
Hondenbelasting	€      53,84	€      54,92
Afvalstoffenheffing (gemiddeld aantal ledigingen)	€   199,43	€   205,50
Rioolrecht (bij een verbruik van 120 m³)	€   144,00	€   156,00
Totaal	€   397,27	€   416,42

Tabel 2.18 Situatie lokale lastendruk gemiddeld huishouden

De belastingdruk per inwoner is het totaal van de opbrengsten van de onroerendezaakbelasting, rioolrechten en afvalstoffenheffing gedeeld door het totaal aantal inwoners. Onderstaand overzicht geeft het verloop over de jaren 2016 t/m 2020 van de omringende gemeenten.

Belastingdruk per inwoner	2016	2017	2018	2019	2020
Aalten	268	279	284	281	287
Berkelland	384	397	405	416	396
Bronckhorst	391	397	405	414	456
Montferland	352	361	362	387	405
Oost Gelre	322	314	323	334	387
Oude IJsselstreek	355	371	370	377	422
Winterswijk	393	394	392	407	432

Tabel 2.19 Belastingdruk per inwoner

Wij zijn bevoegd om kwijtschelding van gemeentelijke heffingen te verlenen. Bij ons is het kwijtscheldingsbeleid van toepassing op de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de onroerende zaakbelasting. We passen het meest ruime kwijtscheldingsbeleid toe en verlenen automatisch kwijtschelding aan bijstandsgerechtigden.

Kwijtschelding
	Jaarrekening 2019	Begroting 2020	Begroting 2021
Verleende kwijtschelding	€  103.552	€ 110.000	€  112.000
Aantallen	385	400	400

Tabel 2.20 Kwijtschelding