Programma 1 - Leefomgeving

We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:

• We gaan flexibel om met diverse woonvormen, al of niet tijdelijk. Winkels moeten woningen kunnen worden en vice versa.
• We geven bekendheid aan de mogelijkheid tot het afgeven van tijdelijke vergunningen voor flexibele bouwconcepten met een bepaalde duur. 
• We faciliteren bij herontwikkeling of transformatie van vastgoed dat leeg komt te staan of verpaupert en we voeren functieveranderingsbeleid in het buitengebied uit. Binnen stedelijk gebied gaan wij in overleg over initiatieven voor herontwikkeling en geven we uitvoering aan de programma's Stad Groenlo en Geef Lichtenvoorde kleur. We ontwikkelen de "Menukaart Wonen Lichtenvoorde en Groenlo" (kwalitatieve toets voor initiatieven voor nieuwe woningen).

Kwaliteit (toelichting)

We hebben een groot aantal functieveranderingen naar wonen mogelijk gemaakt zowel in stedelijk gebied als in het buitengebied. Binnen stedelijk gebied zijn deze uitgevoerd binnen de kader van de Menukaart Wonen Lichtenvoorde en Groenlo. De kaders voor het splitsen van woningen en boerderijen in het buitengebied zijn geactualiseerd en versoepeld. 

In het kader van prestatieafspraken gaan we in gesprek met woningbouwcorporaties over verduurzaming van de woningvoorraad en het (her)bouwen van betaalbare huurwoningen voor de juiste doelgroepen op de juiste locaties.

Kwaliteit (toelichting)

We hebben prestatieafspraken gemaakt met de woningbouwcorporaties over verduurzaming van de woningvoorraad en het (her)bouwen van betaalbare huurwoningen voor de juiste doelgroepen op de juiste locaties. Daarnaast zijn we gestart met de uitwerking en uitvoering van de Transitievisie Warmte.

We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:

• De verschillende landschapstypen en ensembles kennen een eigen identiteit. Deze blijven behouden en worden waar mogelijk versterkt.
• We faciliteren groepsprocessen in de kernen en duurzame projecten gericht op ontwikkeling van het landschap.
• Ruimtelijke ontwikkelingen worden op basis van objectieve criteria ingepast en gecompenseerd.
  
• We passen het Plussenbeleid toe, dit beleid geeft kwaliteitsvoorwaarden voor het ruimtelijk beleid van onze gemeente indien medewerking wordt gevraagd bij het realiseren van een uitbreiding van de niet-grondgebonden veehouderij.
• Het bermonderhoud wordt naast het waarborgen van verkeersveiligheid ingezet voor verhogen van biodiversiteit en versterken van landschap

Kwaliteit (toelichting)

Het instrument voor inpassingen van ruimtelijke ontwikkelingen  op grond van het principe 'voor wat hoort wat' is volledig ingeburgerd. Voor de uitvoering hebben we een korte handleiding met toelichting ontworpen. Deze biedt veel duidelijkheid voor initiatiefnemers. Wat nog ontbreekt zijn kwantitatieve en kwalitatieve criteria.

De Omgevingsvisie wordt momenteel met inwoners, ondernemers en belanghebbenden  voorbereid. De visie wordt vervolgens uitgewerkt in beleid en plannen. Daar zal ook worden beoordeeld op welke wijze natuur en landschap verder kunnen worden hersteld en ontwikkeld.

Uitgangspunten zijn vastgelegd in Programma 'Geef Lichtenvoorde Kleur'. We geven daar uitvoering aan. Het ontwikkelen van een vitaal en compact centrum staat centraal. Dit realiseren we door het stimuleren van de samenwerking tussen ondernemers, het zoeken van nieuwe functies voor leegstaand vastgoed, het ontwikkelen van een aantal nieuwbouwprojecten, het toevoegen van sfeer en beleving, meer groen, kunst en cultuur, meer toeristische potentie, etc. Dit gebeurt in overleg met ondernemers, inwoners en verenigingen.

Kwaliteit (toelichting)

In 2022 is een start gemaakt met de bouw van het plan Hof aan de Dijkstraat. De bouw verloopt voorspoedig. De verwachting is dat in 2023 de bouw wordt afgerond.  Ook is in 2022 op diverse plekken sfeer en beleving toegevoegd. Denk aan gevelgroen, vergroening van de Rapenburgsestraat, streetart bij de bibliotheek. In mei 2022 is het parkeren in en rondom het centrum in beeld gebracht. Het onderzoek heeft niet geleid tot grote aanpassingen, maar zal wel dienen als input voor toekomstige ontwikkelingen.  De omgeving van het gemeentehuis is nog niet opgepakt als project. Dit wordt Q1 van 2023 opgepakt.

Uitgangspunten zijn vastgelegd in Programma ‘Stad Groenlo’. We ontwikkelen een vitaal en compact centrum, waarbij we in overleg met de ondernemers en andere belanghebbenden kijken naar een betere invulling van bestaande functies en op zoek gaan naar nieuwe functies voor het centrum. Tevens is religieus erfgoed onderdeel van het gemeentelijk beleid (naast monumenten).

Kwaliteit (toelichting)

Naast gevelverbetering voor diverse panden gaan we met de planvorming voor de Beltrumsestraat en de Maliebaan zorgen voor een aantrekkelijke binnenstad. Voor leegstaande panden zoeken we met de eigenaar naar een invulling voor panden. 

We spelen actief in op de actuele woningbouwbehoefte.

Kwaliteit (toelichting)

In alle kleine kernen zijn woningbouwprojecten in voorbereiding of uitvoering. In Groenlo is gestart met herontwikkeling van diverse locaties en is een doorstart van de ontwikkeling van de woonwijk Brouwhuizen in voorbereiding. Ten zuiden van Groenlo is met het oog op realisatie van woningen in de toekomst een voorkeursrecht gevestigd op gronden aan de Oude Papendijk.

In Lichtenvoorde zijn voor de locaties Richterspoort en Regenboogschool plannen geselecteerd voor woningbouwontwikkeling. Daarnaast is gestart met de voorbereiding voor de volgende fase van Flierbeek en herontwikkeling van de voormalige basisschool Pastoor van Ars aan de Oude Aaltenseweg.

We hanteren daarbij het volgende uitgangspunt:

• de mogelijkheid tot wonen en zorg voor gehandicapt kind of hulpbehoevende inwoners in de directe woonomgeving is gewenst,
  

Kwaliteit (toelichting)

In de prestatieafspraken is aandacht voor toegangelijkeheid, betaalbaarheid en beschikbaarheid van woningen voor de doelgroepen. De huidige omstandigheden op de woningmarkt in combinatie met de groeiende opgave om bijzondere doelgroepen te huisvesten maken dat het moeilijk is om alle doelgroepen tijdig te kunnen huisvesten.

We zorgen er voor dat er bouwkavels op voorraad zijn in alle kernen van onze gemeente. Uitgangspunt daarbij is dat er gebouwd wordt voor "eigen behoefte". Bij nieuwbouw zijn levensloopbestendige en energiezuinige woningen uitgangspunt.

Kwaliteit (toelichting)

De planvorming voor de vrijkomende schoollocaties in Lichtenvoorde is gestart in 2022. Dit geldt ook voor de uitbreidingslocatie Flierbos en de locatie Richterspoort in Lichtenvoorde. In Groenlo is de wijk Oldenhuis in uitvoering en loopt de planvoorbereiding voor de uitbreiding van Brouwhuizen.

We zorgen er voor dat er bouwkavels op voorraad zijn in alle kernen van onze gemeente.  Uitgangspunt daarbij is dat er gebouwd wordt voor "eigen behoefte".  Bij nieuwbouw zijn levensloopbestendige en energiezuinige woningen uitgangspunt.

Kwaliteit (toelichting)

Op basis van de Ruimtelijke verkenning wonen kleine kernen zijn in alle kleine kernen woningbouwlocaties in voorbereiding of uitvoering. Om ook naar de toekomst in voldoende bouwkavels te voorzien zijn in 2022 vervolggesprekken gestart met de kleine kernen om tot  vervolgplannen te komen en locaties te selecteren.

Woonmogelijkheden voor arbeidsmigranten zijn niet alleen een zorg voor de lokale overheid, maar ook van het bedrijfsleven.

Kwaliteit (toelichting)

In 2022 is gewerkt aan een gemeentelijke Woonvisie waarin ook het beleid voor de huisvesting van arbeidsmigranten een plek heeft. Deze visie wordt in het voorjaar van 2023 ter vaststelling aangeboden aan de gemeenteraad. Er lopen gesprekken om tot concrete invulling van één of meerdere initiatieven te komen.

Het aanbod van intramurale woonvoorzieningen sluit aan bij de lokale vraag. Het aanbod biedt een woonkwaliteit die aansluit bij de huidige vraag. De woonvormen worden in het centrum van de kernen gerealiseerd, tenzij er voor de doelgroep een reden is elders te huisvesten. Woonvoorzieningen zijn bedoeld voor inwoners met een lokaal netwerk. Nieuwe wooninitiatieven moeten dan ook aantoonbaar maken dat zij gericht zijn op inwoners met een bestaand netwerk in de gemeente.

Kwaliteit (toelichting)

Careaz is terugverhuisd naar de nieuwe huisvesting in het centrum van Lichtenvoorde. Met Marga Klompé vinden gesprekken plaats ter voorbereiding op de nieuwbouw van de Molenberg. Dit bevindt zich nog in de ontwerpfase. Met SIUS worden gesprekken gevoerd over herhuisvesting/ nieuwbouw van bewoners van de Veldmaten. Met enkele aanbieders van beschermd wonen wordt gesproken over passende huisvesting. 

Door een gebrek aan geschikte sociale huurwoningen blijven deze inwoners onnodig lang in de zorg. Jaarlijks inventariseren we de behoefte bij deze doelgroep.

Kwaliteit (toelichting)

Bij de inkoop v.a. medio 2022 is een nieuw product ingekocht: beschermd thuis. Dit is de mogelijkheid om in de woning 24-uurs oproepbare ondersteuning te ontvangen. Dit moet zowel instroom naar beschut/beschermd wonen verminderen en uitstroom vergroten.  We blijven aanlopen tegen het gebrek aan goedkope huurwoningen om uitstroom uit beschermd wonen sneller mogelijk te maken. we blijven hiervoor in overleg met de woningcorporaties. Toch zijn er cliënten binnen Oost Gelre uitgestroomd. Inmiddels hebben wij ongeveer 40 cliënten.

Jongeren met een ondersteuningsvraag en met een lokaal netwerk kunnen hun wooncarrière in Oost Gelre vormgeven. Door een gebrek aan geschikte sociale huurwoningen blijven deze inwoners nu nog onnodig lang in de zorg. Jaarlijks inventariseren we de behoefte bij deze doelgroep. 

Kwaliteit (toelichting)

We hanteren daarbij de volgende uitgangspunten:

• Bermen worden benut om gevarieerde beplanting aan te brengen
• We passen ecologisch bermbeheer toe
• Inrichting en beheer van de openbare ruimte worden beter afgestemd op verhogen van de biodiversiteit; inwoners worden daarbij intensief betrokken.
• Normering van het openbaar groen volgens CROW, objectief vast te stellen door schouw en monitoring (beeldkwaliteitsplan).
• Openbaar groen is ingericht voor meerdere bestemmingen zoals spelen recreëren, waterberging en ecologie.
• We gebruiken geen gewasbeschermingsmiddelen.
• We meten kwaliteit van groen- en landschapsbeheer door monitoren en schouwen of evaluatie van de vastgestelde beeldkwaliteit d.m.v. steekproefsgewijze schouwrondes.
• Binnen stedelijk gebied gaan wij overleggen over initiatieven voor herontwikkeling en geven we uitvoering aan de programma's Stad Groenlo en Geef Lichtenvoorde kleur.

Kwaliteit (toelichting)

Reconstructies of herinrichting van gebieden wordt altijd gezamenlijk met inwoners en overige belanghebbenden in de buurt opgepakt. Niet meer, maar kwalitatief beter (te onderhouden) groen.

Reconstructie of herinrichting wordt optimaal benut om biodiversiteit te versterken en maatregelen tbv klimaatadaptatie uit te voeren.

Kwaliteit (toelichting)

Reconstructies en herinrichtingen worden in samenspraak opgepakt met de inwoners en belanghebbenden. Een voorbeeld hiervan is de aanplant van bomen in Groenlo nabij De Kunne waar in samenspraak met de buurt bomen zijn geplant en er is in 2022 een plan gemaakt om meer biodiversiteit in de onder begroeiing te realiseren. Deels wordt dit vorm gegeven door een ander maaibeheer volgens een maaipilot en anderzijds door middel van accenten meer diversiteit in het gebied te brengen dat ook ten goede komt van de Flora & Fauna. In 2022 is de speel locatie in Groenlo aan de Beethovenstraat gerealiseerd en is de visie Bewegen Ontmoeten Spelen(BOS) in 2022 vastgesteld. In 2022 zijn een aantal projecten in de voorbereidingen welke in 2023 over gaan in realisatie. 

De openbare ruimte dient voor alle mensen met een fysieke beperking zoveel als mogelijk toegankelijk te zijn.

Kwaliteit (toelichting)

In 2022 is een bijdrage geleverd aan de toegankelijkheid van een nieuwe bushalte aan de Ruurloseweg in Groenlo.

Daarnaast zijn er een aantal kleine aanpassingen aan de verhardingen in de openbare ruimte gedaan.  Dit betrof voornamelijk aanpassingen aan opgangen van trottoirs voor mindervaliden.

In een schone, duurzame en veilige omgeving is het prettig wonen, werken en ontspannen.

Kwaliteit (toelichting)

De thema's doorstroming, bereikbaarheid en verkeersveiligheid zijn allen van belang.

Kwaliteit (toelichting)

Om de voorzieningen in onze gemeente goed en veilig bereikbaar te houden, zijn onderstaande doelstellingen uitgevoerd zoals afgesproken of ze worden later nog uitgevoerd:

•  Het aanpassen van de komgrenzen en inrichten van 30km/uur zones is al voor een groot deel uitgevoerd, het resterende budget wordt gebruikt voor verkeersremmende maatregelen zoals bijvoorbeeld plateaus en versmallingen.
• Groenlo-West en de Laarberg worden bediend door buslijn 72 inclusief aanpassingen aan- en nieuwe bushaltes. 
• De mobiliteitsupdates en bijbehorende oplegnotitie zijn goedgekeurd in de gemeenteraad.
• Het Strategisch Plan Verkeersveiligheid is voor 80% gereed, er wordt nog gewerkt aan bijbehorend uitvoeringsplan. Hiervoor ontvangen kleinere gemeenten ondersteuning.
• Het aanpakken van de parkeersituatie in Lichtenvoorde en Groenlo zijn doorlopende aandachtspunten.

Bijdrage leveren aan het verminderen van de effecten van stikstofdepositie op kwetsbare natuur te beperken. Vanuit de provincie wordt het GMS (Gelderse Maatregelen Stikstof) geïnitieerd. Dit beschrijft een gebiedsgerichte aanpak voor de regio’s Arnhem-Nijmegen, Achterhoek, Foodvalley, Rivierenland, Stedendriehoek en Veluwe. 

Kwaliteit (toelichting)

We nemen deel aan de sessies van de provincie in het kader van Vitaal platteland en aan de Regio-arrangementen. In het kader van deze twee sporen wordt de reductie van stikstof verder opgepakt. De gemeente heeft hierin geen zelfstandige taak aangezien doelstelling bij Rijk en provincies liggen.

Het centrale doel van het Klimaatakkoord is het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen met 49% in 2030 ten opzichte van 1990. Voor het behalen van deze doelstelling dienen 30 regio's een Regionale Energiestrategie op te stellen. Daarnaast dienen gemeenten voor het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving een Transitievisie Warmte op te stellen. 

De basis voor de lokale ambitie is het regionale 'Akkoord van Groenlo' en de regionale uitvoeringsagenda. In deze regionale uitvoeringsagenda duurzame energie Achterhoek is een mix aan hernieuwbare energiebronnen opgenomen van wind, zon en biomassa naast een besparingsdoelstelling op elektriciteit en gas.

Op dit moment wordt er regionaal gewerkt aan een herijking van het 'Akkoord van Groenlo'. De uitkomsten van deze herijking vormen samen met onze transitie visie warmte, de RES 1.0 en (lokale) ontwikkelingen de kaders voor lokale energiestrategie welke in 2022 wordt opgesteld. Vervolgens gaan we een nieuwe uitvoeringsagenda opstellen. 

Daarbij hanteren we de volgende uitgangspunten:

• De rol van de gemeente is het stimuleren en faciliteren van de energietransitie.
• Door actieve informatievoorziening en het voeren van campagnes promoten wij de noodzaak van de energietransitie.
• Inwoners, bedrijven en belangenorganisaties betrekken we bij de uitwerking van de plannen.
• Inwoners, bedrijven en belangenorganisaties voeren zelf de door hen geïnitieerde projecten uit.
• We werken regionaal samen op onderwerpen en maatregelen waar dat de efficiency en effectiviteit ten goede komt.
• We maken duurzame energieprojecten mogelijk in bestemmingsplannen.

Kwaliteit (toelichting)

Aan de ambitie Oost Gelre energieneutraal wordt hard gewerkt. De oorspronkelijke doelstelling van het Akkoord van Groenlo, energieneutraal in 2030, is om meerdere redenen echter niet reëel en haalbaar.  Daarom heeft er een herijking van dit akkoord plaats gevonden. Het opstellen van een nieuwe uitvoeringsagenda is i.v.m. de beschikbare  personeelscapaciteit nog niet gelukt. Laat onverlet dat op diverse terreinen van de energietransitie gestaag is doorgewerkt. Zo zijn er vervolgstappen gezet na het vaststellen van de TVW, zijn er voor het nieuwe windbeleid diverse acties ondernomen en lopen de trajecten voor verduurzaming van de gebouwde omgeving goed door. 

Besparing van energie is een belangrijke pijler van het programma Energietransitie. Ook inwoners kunnen daaraan een bijdrage leveren; dat stimuleren we. 

Kwaliteit (toelichting)

Met diverse projecten zijn de inwoners benaderd en betrokken bij de doelstellingen van de energietransitie. Zo zijn met het project RREW  Regeling Reductie Energieverbruik Woningen aan bewoners van 2031 woningen pakketten uitgereikt gericht op verduurzaming, de energietransitie.  Met het project One Stop Shop, uitgevoerd door Agem, is een project gestart gericht op het  op grote schaal verduurzamen van projectmatig gerealiseerde woningen.  Met diverse (financiële) stimulerende  maatregelen worden inwoners gestimuleerd en ondersteund bij het verduurzamen van de woning. 

Wij stimuleren bedrijven om energiebesparende maatregelen te treffen en zelf duurzame energie op te wekken.

Kwaliteit (toelichting)

Voor het stimuleren van energiebesparende maatregelen zijn in samenwerking met Achterhoek Onderneemt Duurzaam diverse projecten gedraaid voor ondernemers. Ondersteuning heeft plaatsgevonden in de vorm van het aanbieden van scans en adviezen op het gebied van verduurzamen. Door de Omgevingsdienst Achterhoek is extra aandacht geschonken aan  de EML  (Erkende MaatregelenLijst)  plichtige bedrijven.  Deze bedrijven hebben een wettelijke plicht om die maatregelen te treffen die een terugverdientijd hebben van minder dan 5 jaar.  Voor de duurzame energie opwekking is deelgenomen aan het project Zonnige Bedrijfsdaken Achterhoek. Met dit project zijn ondernemers ondersteund bij het realiseren van zonnedaken of is d.m.v. scans inzichtelijk gemaakt wat de mogelijkheden van realisatie van een zonnedak kan zijn. 

Voor de realisatie van zonneparken is in 2019 de eerste tender opengesteld. Naar aanleiding hiervan lopen er drie projecten waarvoor de procedures zijn opgestart en die moeten leiden tot realisatie in de komende jaren. Naast deze projecten wordt er verdere invulling gegeven aan de projecten uit de werkstroom “Grootschalige hernieuwbare energieopwekking”. Voor de realisatie van één of enkele windturbines worden vervolgstappen gezet. Voor het op grote schaal verbeteren van de isolatiegraad van 1000 woningen worden in samenwerking met het Agem energieloket acties uitgevoerd.

Kwaliteit (toelichting)

De eerste tender voor realisatie van zonneparken heeft geleid tot het vergunnen van twee grote zonneparken , Hegemansweg en Zomereiken. Tegen beide parken zijn procedures aangespannen. In Lievelde is het zonnepark Nieuwendijk gerealiseerd. Voor het opstellen van nieuw windenergiebeleid zijn diverse informatie avonden gehouden , de zogenaamde windcafé's. 

De gemeente heeft een voorbeeldfunctie en gaat het eigen vastgoed verder verduurzamen.

Kwaliteit (toelichting)

Met de aanwezige zonnepanelen op de diverse gebouwen is veel duurzame energie opgewekt, 416.524 kWh. Er zijn geen nieuwe gebouwen verduurzaamd. Zo stond o.a. het stadhuis op de planning om te verduurzamen, maar dit is door diverse ontwikkelingen doorgeschoven naar een later tijdstip. Een aantal gebouwen is nader onderzocht om te bezien welke maatregelen nog uitgevoerd kunnen worden.  De vervanging van de openbare verlichting verloopt nog steeds overeenkomstig het raadsbesluit versneld vervangen openbare verlichting van oktober 2018.  

Oost Gelre stimuleert ondernemers om duurzaam te ondernemen.

Kwaliteit (toelichting)

Door de ODA wordt in de contacten met ondernemers en bij bezoeken aan bedrijven veel aandacht geschonken aan verschillende aspecten van duurzaam ondernemen. Hierbij worden bedrijven gecontroleerd op de hiervoor geldende wettelijke bepalingen, maar worden zij ook geadviseerd over te zetten stappen. Achterhoek Onderneemt Duurzaam heeft campagnes gevoerd voor het helpen van ondernemers bij energiebesparing en het daarvoor treffen van maatregelen. Daarnaast konden ondernemers ook bij AOD terecht voor scans gericht op duurzaam ondernemen. 

Het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) voorziet in een integrale aanpak van wateroverlast, hittestress, droogte en overstromingen. Deze aanpak begint bij het uitvoeren van een stresstest. In de stresstesten wordt gekeken naar de kwetsbaarheid van zowel het stedelijk als landelijk gebied. Ze zijn gericht op de vier klimaataspecten: wateroverlast, overstromingen, droogte en hittestress en bekijken zowel hevige buien als langdurige neerslag. Speciale aandacht is er voor de kwetsbaarheid van vitale en kwetsbare functies, en ontwikkelingen die de kwetsbaarheid verergeren, zoals bodemdaling.

Kwaliteit (toelichting)

We hebben beleid voorbereid waaronder de adaptatiestrategie. Daarnaast hebben we gekeken hoe we dit verankeren in ons omgevingsbeleid (Omgevingsvisie/plan). Tenslotte heeft een verdieping plaatsgevonden van de stresstest waarbij we gekeken hebben welke concrete maatregelen we in kunnen zetten.