Programma 1 - Wonen

De omgeving waarin we wonen houden we in onze kernen prettig. Projecten dragen bij aan een gezonde en veilige leefomgeving. We zetten ons in voor een sterk netwerk van kernen met een rijk en sociaal verenigingsleven. En dat binnen een afwisselend en duurzaam landschap.

• Akkoord van Groenlo
• Herijking Windbeleid
• Transitievisie Warmte
• Regionale Energie Strategie (RES)
• Beleidsplan Kijk op de Wegen

Wegenonderhoud 

Al onze (nieuwe) ontwikkelingen en onderhoudswerkzaamheden bevatten maatregelen om de fysieke leefomgeving zo in te richten dat deze bijdraagt aan een gezonde en veilige leefomgeving.   De provincie Gelderland is voornemens het busstation Groenlo te verplaatsen naar een nieuwe locatie aan de Barkenkamp. Voor bereikbaarheid busstation zijn betere fietsvoorzieningen nodig, ook het kruispunt Barkenkamp/Deken Hooijmansingel wordt voor de fietsveiligheid meegenomen. Wij vragen u hiervoor in 2026 een investering te doen. De overige investeringen komen voort uit eerdere begrotingen.

Daarnaast vragen we u een investering om de strooiers voor de gladheidsbestrijding te vervangen. Deze zijn aan het eind van de life cycle. Er is vanuit eerdere aanbestedingen geen aanbieder te vinden die bereid is deze investering te doen. Daarmee blijft de gemeente Oost Gelre eigenaar van de strooiers. 

Klimaatadaptatie

De omgeving waarin we leven, bewegen, ontmoeten en waarin iedereen mee kan doen moet gezond en klimaat adaptief zijn. Een gezonde manier van leven is de regel bij het inrichten van onze openbare ruimte. Een groene leefomgeving draagt daarnaast bij aan het tegengaan van hittestress en het mogelijk beperken van wateroverlast in de kernen. Bevorderen van biodiversiteit is een vast aandachtspunt bij alle ruimtelijke ontwikkelingen en beheertaken. We zoeken ruimte voor herstel van de biodiversiteit door de aanleg van groenstroken, duurzaam maaibeheer en agrarisch natuurbeheer.

Met maatregelen op het gebied van klimaatadaptatie waarborgen we de veiligheid en gezondheid van onze inwoners. Met deze ingrepen in onze fysieke leefomgeving beperken we de gevolgen van wateroverlast, droogte en hittestress. Voor het landelijk gebied hanteren we ons landschappelijk raamwerk met verschillende landschapstypen als vertrekpunt voor toekomstige ontwikkelingen.

We kiezen voor een gezonde en klimaatadaptieve leefomgeving en zetten in op een leefomgeving die uitnodigt tot bewegen, ontmoeting en waarin iedereen mee kan doen. Een gezonde leefstijl is de norm. Vanuit de vrije reserve vragen we middelen om een pilot uit te voeren om de kernen in de gemeente te "ontstenen". Dit om verdroging tegen te gaan en hittestress te voorkomen. We willen hiermee ervaring opdoen en eventueel dit beleid verdiepen.

Samen met onze buurgemeenten in de Achterhoek bepalen we wat Bodem en Water Sturend betekent voor onze ruimtelijke ontwikkelingen. We vragen voor 2026 vanuit de vrije reserve middelen in te zetten voor de 2e ronde stresstesten klimaatadaptatie zodat we beter de gevolgen van hevige piekbuien kunnen inschatten. Daarnaast middelen voor het uitvoeren van het programma Klimaat en de acties die daaruit voortkomen. Ruimtelijke ontwikkelingen worden altijd op een passende manier gekoppeld met het natuurlijke bodem- en watersysteem en zijn op deze manier klimaat adaptief.

Energieneutraal

Oost Gelre is zo snel als mogelijk, maar uiterlijk in 2050 energieneutraal. De basis voor de lokale ambitie is het regionale 'Akkoord van Groenlo' en de regionale uitvoeringsagenda. In deze regionale uitvoeringsagenda duurzame energie Achterhoek is een mix aan hernieuwbare energiebronnen opgenomen van wind, zon en biomassa naast een besparingsdoelstelling op elektriciteit en gas. In het derde kwartaal van 2025 zal de RES 2.0 door het college vastgesteld worden. Dan zal duidelijk zijn hoe het niet-gealloceerde deel van de opgave verdeeld wordt over de RES gemeenten. Na vaststelling  van de herijking van het windbeleid en vaststelling van de nieuwe Rijksnormen zal duidelijk worden of initiatieven voor grootschalige opwekking met windenergie mogelijk zijn. 

Voor het gemeentelijke vastgoed wordt bespaard op energieverbruik en wordt zelf energie opgewekt. We onderzoeken per gebouw wat de mogelijkheden zijn om panden te verduurzamen. Dit nemen we mee in de planning groot onderhoud. Om te besparen op het energiebeheer voeren we maandelijkse controles uit op de verbruiken. Als het gebouw geschikt is, zijn/worden zonnepanelen geplaatst. Tijdens groot onderhoud worden gebouwen gelijktijdig na-geïsoleerd en eventueel andere maatregelen genomen. Daar waar mogelijk worden gebouwen gasloos gemaakt. Voor een aantal gebouwen maken we gebruik van restwarmte van de BIR. 

Oost Gelre ontwikkelt zich verder tot een afwisselende gemeente met acht unieke en sterke kernen. De omgeving waarin we wonen houden we in onze kernen prettig. Een goede verbondenheid is een voorwaarde voor kernen waar we goed kunnen leven, met een goed ondernemersklimaat en een goede bereikbaarheid. 

• Omgevingsvisie Oost Gelre, Groen en verbonden Oost Gelre 2040
• Programma Stad Groenlo
• Programma Geef Lichtenvoorde kleur
• Woonvisie
• Woonvisie kleine kernen
• Woonzorgvisie

Woningbouw

Wij bouwen tot en met 2035 minstens 1.300 woningen waarbij we een evenredige verdeling tussen sociale huur, betaalbare koop en dure koop nastreven. We bouwen een passende woning voor iedereen. We voeren hierbij de doelstellingen, genoemd in de woonvisie en woonzorgvisie uit. Bij een nieuwbouwproject ligt de focus op een compleet en divers aanbod aan huur- en koopwoningen waarbij wij aandacht hebben voor de betaalbaarheid en voor de doelgroepen starters en senioren. Het uitgangspunt daarbij is: levensloopgeschikt, klimaat adaptief en zo veel mogelijk energieneutraal en circulair. Het aanbod van wonen met zorg sluit aan op de lokale vraag waarbij wij extra aandacht hebben voor: doorstroming van beschermd wonen naar zelfstandig wonen, zorg en huisvesting van ouderen en specifieke zorg.  Daarnaast voeren we onze taakstelling voor vluchtelingen en statushouders zo goed mogelijk uit en we hebben oog voor een goed woon- en werkklimaat voor de tijdelijke internationale medewerker.  

Bij herontwikkeling van een locatie binnen de bebouwde kom behouden we het waardevolle groene en dorpse karakter van een kern. We willen de prachtige groene woon- en leefomgeving behouden. 

Kernen

We ontwikkelen een levendig centrum in Groenlo. Met verschillende projecten en opgaven uit het Programma Stad Groenlo geven we samen met inwoners en ondernemers invulling aan het versterken van het centrum van Groenlo waardoor het goed wonen, werken en recreëren is. 'Mensen maken de stad

Met Programma Lichtenvoorde (voorheen 'Geef Lichtenvoorde Kleur') geven we invulling aan het versterken van het centrum van Lichtenvoorde

Leefbaarheid van buurt en wijk

Het streven is het behoud van een basisniveau aan voorzieningen in elke kern: basisschool, ontmoetingsplek en zorgpunt; waarbij het minimum is een toekomstbestendige fysieke ontmoetingsplek en een optimale bereikbaarheid naar de voorzieningen in andere kernen. We assisteren inwoners in de energietransitie bijvoorbeeld met ondersteuning bij het isoleren van woningen (aardgasvrij gereedmaken). Met de DBO's geven we uitvoering aan de Woonvisie kleine kernen. We brengen potentieel kansrijke locaties voor woningbouw voor de toekomst in beeld en anticiperen op ontwikkelingen.

Erfgoed

Vanuit het erfgoedbeleid en het bijbehorende uitvoeringsprogramma geven we invulling aan het versterken van het erfgoed. Erfgoed blijft alleen in stand met een goede functie. We zetten ons in om samen met eigenaren en initiatiefnemers goede invulling te krijgen bij ons erfgoed. Wanneer er een nieuwe invulling nodig is van Erfgoed (een pand of gebied) hanteren wij het uitgangspunt dat de functie passend moet zijn en recht doet aan de cultuurhistorische kwaliteiten.

De gemeente Oost Gelre kent een gevarieerd buitengebied met een agrarisch karakter, een aantrekkelijk landschap en unieke natuurgebieden. Het is hier goed wonen, werken en recreëren. Dit doen we al decennialang in verbondenheid met elkaar. En dat willen we graag zo houden. Tegelijk zien we dat we de komende jaren te maken krijgen met stevige opgaven. Denk aan het behouden van een aantrekkelijke, leefbare en gezonde woonomgeving voor de veranderende behoeftes van de bevolking. Aan vraagstukken rondom biodiversiteit, duurzaamheid en energie. Aan het blijven bieden van ruimte aan een gezonde en duurzame agrarische sector, aan het versterken van goede bereikbaarheid en een succesvolle transitie in ons buitengebied. Het landschap vormt hierin het dragende geheel. 

De omgevingsvisie en daaruit opgestelde en door de raad vastgestelde uitvoeringsagenda leefbaar en vitaal platteland vormen de leidraad de komende jaren. 

Stikstof

Het landelijk gebied is in beweging. Er is veel te doen rondom stikstof. Dit beperkt de mogelijkheden voor vergunningverlening en daarmee ook de mogelijkheden om te verduurzamen. Gemeente is afhankelijk van provinciaal en landelijk beleid. Er wordt gesproken over een zonering rondom N2000 gebieden, waaronder het Korenburgerveen. Hoe dit onze gemeente raakt is nog niet bekend. 

Water en bodem sturend (rekening houden met)

We benadrukken de cruciale betekenis van bodem en water. Klimaatverandering zorgt voor langere droge periodes en hogere neerslagpieken. Het verzekeren van voldoende hoogwaardig drinkwater is niet langer vanzelfsprekend. De kwaliteit en beschikbaarheid van water en bodem hebben een aanzienlijke impact op onze landbouw, energievoorziening, industrie en natuur. We herkennen en nemen onze verantwoordelijkheid in de aanpak tegen droogte en spelen 
een actieve rol in gebiedsgerichte processen die worden geïnitieerd door de provincie, Waterschap Rijn & IJssel en het Rijk.

Ruimtelijke kwaliteit als uitgangspunt

Bij alle ontwikkelingen in het buitengebied is ons belangrijkste doel om ruimtelijke kwaliteit te versterken. Dit houdt in dat we plannen beoordelen op basis van aspecten zoals vormgeving, landschap, cultuurhistorie en biodiversiteit. Daarnaast kijken we naar de identiteit van het gebied, de functies, de bereikbaarheid en de sociale en maatschappelijke 
aspecten. Op deze manier zorgen we ervoor dat nieuwe ontwikkelingen in harmonie zijn met de omgeving en bijdragen aan de kwaliteit van het buitengebied. We vragen u vanuit de vrije reserve middelen voor het oplossen van het achterstallig onderhoud van de landschapselementen. De wens is dit beheer structureel te organiseren en op te pakken. Daarmee kunnen de elementen met het meest achterstallig onderhoud versneld worden opgepakt.

Levendigheid, ontspanning en bereikbaarheid

Evenementen in Oost Gelre hebben een belangrijke maatschappelijke en economische waarde en stimuleren vrijetijdsbesteding. Ze dragen bij aan de levendigheid van het buitengebied en versterken de sociale functie van onze gemeente. Evenementen dragen ook bij aan de aantrekkingskracht van de gemeente, wat van belang is voor zowel het behouden van huidige inwoners als het aantrekken van nieuwe bewoners en bezoekers.
Veel van onze evenementen hebben een rijke geschiedenis en een unieke, authentieke sfeer. Ze vormen een integraal onderdeel van de identiteit van Oost Gelre. 
Een goed werkend netwerk van hoofdfietspaden moet bijdragen aan de toegankelijkheid van 
voorzieningen en het gemak van woon-werkverkeer. Het buitengebied herbergt al prachtige fietsroutes 
voor recreanten, en we streven ernaar om deze te behouden en indien nodig te verbeteren.

De voorstellen van nieuw beleid met een uitgebreide toelichting zijn opgenomen in het iets te kiezen model dat als bijlage is toegevoegd bij de Kadernota.

x€ 1.000