Programma 1 - Wonen

In maart 2025 heeft uw college het ambitiedocument Klimaat vastgesteld. Hierbij is de keus gemaakt voor toepassing van minimaal het niveau "Ambitie Oost Gelre" als startpunt voor het opstellen van het programma Klimaat. Hiervoor zijn de de ambities vertaald naar meetbare criteria op het gebied van Infrastructuur, Beheer, Wonen, Groen, Energietransitie, Mobiliteit, Mens en Samenleving etc. Deze zijn integraal beoordeeld en op elkaar afgestemd. Met dit document is de participatiefase gestart en het streven is om eind 2025 het programma Klimaat te kunnen vaststellen.

Kwaliteit (indicator)

In  de afgelopen 6 maanden zijn de volgende resultaten  behaald.

• we leren door cursussen hoe we biodiversiteit kunnen bevorderen
• het maaibeheer is afgestemd op de natuurkalender
• er is een ecologisch werkprotocol,  Beheer openbare ruimte,  opgesteld met het advies aan het college om dat vast te stellen
• locaties met uitval van laanbomen zijn met diverse soorten ingeboet om de kwetsbaarheid te verminderen
• ten aanzien van bestrijding van exoten worden  grondeigenaren geïnformeerd en ondersteund 
• op 24 mei is de dag van de biodiversiteit georganiseerd
• er wordt een bomenplan opgesteld dat in het derde kwartaal wordt voorgelegd aan college en raad

Kwaliteit (indicator)

In de Uitvoeringsagenda Programma Energietransitie Oost Gelre 2024-2030 is afgesproken dat de voortgang wordt gemonitord. In juli hebben we deze voortgang besproken en zullen wij uw raad hierover informeren.
Het beleidsdocument Grote Windmolens is op 8 april 2025 vastgesteld door uw raad. Op dit moment wordt er gewerkt aan de verordening Lokaal Eigendom. Deze zal na de zomervakantie aan uw raad worden gezonden. Oost Gelre conformeert zich aan de (concept-)Rijksnormen voor windmolens. Er is echter nog geen politieke overeenstemming over de inhoud van de nieuwe milieunormen. Het ministerie geeft aan dat met name over de afstandsnorm nog gesprekken worden gevoerd. De afstandsnorm gaat over een minimumafstand tussen windturbines en woningen. 
De voortgangsrapportage RES 1.0 is op 1 juli 2025 behandeld in de collegevergadering, de gemeenteraad is daarna middels een memo geïnformeerd. De RES 2.0 zal rond oktober 2025 vastgesteld worden. In de RES 2.0 worden de resultaten van de PlanMer (Milieu Effect Rapportage) verwerkt. Dit is belang voor de zoekgebieden. Daarnaast zal het niet-gealloceerde deel van 0,244 TWh gealloceerd worden. De recente ontwikkelingen rond de uitbreiding van het hoogspanningsnet door Tennet en de onduidelijkheid over Rijksnormen voor windmolens kunnen vertragend werken voor de voortgang.

Kwaliteit (indicator)

Het Ambitiedocument Klimaat is op 25 maart 2025 vastgesteld als uitgangspunt voor het participatieve proces. In projecten is aandacht voor klimaatadaptatie. Binnen de Samenwerking Water Achterhoek+ is de signaleringskaart Water en Bodem Sturend (WBS A+) opgesteld. Deze is met name voor de bebouwde omgeving. Daarnaast heeft de Provincie Gelderland de Handreiking Toekomstbestendig Bouwen uitgebracht met aanbevelingen voor een gezonde en veilige leefomgeving.  in het landelijk gebied speelt met name watergerelateerde klimaatproblematiek en kan de versterking (aanplant bomen, struiken, etc.) van het landschap een bijdrage leveren.

Kwaliteit (indicator)

De revitalisering van het stadhuis is gestart. Bij de crisiswoningen die de gemeente heeft aangekocht zijn zonnepanelen geplaatst. Ook zijn er verduurzamingsmaatregelen uitgevoerd bij de woning van het zwembad.  Bij het uitvoeren van het planmatige onderhoud dat gepland staat nemen we de verduurzamingsmaatregelen mee.

Kwaliteit (indicator)

De afgelopen jaren zijn al diverse speelplekken omgevormd naar plekken waar inwoners kunnen bewegen, ontmoeten en spelen in de openbare ruimte. Hiermee liepen we vooruit op en geven invulling aan de visie Bewegen Ontmoeten Spelen in de openbare ruimte (BOS). Inmiddels zijn in 2025 negen subsidieverzoeken gehonoreerd. Verder verwijzen we hier naar programma 2; Welzijn, thema 1 Gezonde Leefstijl.

Kwaliteit (indicator)

Zoals eerder beschreven is de ambitie voor het klimaatprogramma vastgesteld. De participatie hiervoor loopt en het streven is eind van dit jaar het Klimaatprogramma aan uw raad aan te bieden. Hierin integreren we ook de opgestelde duurzaamheidskaarten. Vooruitlopend passen we maatwerk toe in concrete projecten zoals bijvoorbeeld om via het beeldkwaliteitsplan de verplichting op te nemen om een bepaald percentage circulaire bouwmaterialen toe te passen in de gevels van verschillende gebieden op de woningbouwlocatie Flierbos. Ook binnen het project Eefseler Esch zullen circulariteit en klimaatadaptatie een hoofdrol krijgen.

Kwaliteit (indicator)

In 2024 is een Woonzorgvisie opgesteld en zijn er middelen bestemd voor het uitvoeringsprogramma. Met de Woonvisie is een aanzet gemaakt voor een aantal beleidsuitgangspunten op het gebied van mantelzorg wonen, pre-mantelzorg wonen en werken we aan beleid wonen in tuinen, uitvoering van wonen in de kap, woningsplitsing.

De verwachte komst van de Wet versterking regie Volkshuisvesting zorgt voor meer regie op wonen door gemeenten. We zijn verplicht een Volkshuisvestingsprogramma op te stellen waarmee we die regie kunnen waarmaken. Op basis hiervan voeren later gesprekken met Woningcorporaties in het kader van de prestatieafspraken en met woon-zorg organisaties over behoefte en noodzaak voor wonen met zorg.  Het Volkshuisvestingsprogramma wordt op dit moment in regionaal verband voorbereid. 

In 2024 hebben we een programma opgesteld voor de huisvesting van migranten. Voor de opvang van Oekraïense vluchtelingen is een opvang locatie aangekocht in Groenlo die inmiddels per 1 juli wordt bemenst door de bewoners van De Rank. De uitvoering van de Spreidingswet heeft tot nu toe nog niet geleid tot een opvang locatie voor asielzoekers in onze gemeente. Het nieuwe aanwijzingsbesluit zal gaan over 189 te realiseren opvangplekken. Het ministerie is hiervan op de hoogte gesteld.

Kwaliteit (indicator)

De verbouw van het stadhuis in Groenlo is in volle gang en naar verwachting in januari 2026 gereed. We geven met de GOV nog een extra invulling aan de  vergroening van de Beltrumsestraat. Met gevelverbetering verfraaien we het straatbeeld. Samen met de GOV en centrummanager kijken we naar de invullingen van leegstaande panden.

Kwaliteit (indicator)

Een aantal projecten is al gereed. In 2025 zijn verder gegaan met het vergroenen van het centrum onder andere door realisatie van geveltuinen. We zetten grote stappen in de voorbereiding voor aanleg van het activiteitenplein. Het bestek wordt momenteel opgesteld en later dit jaar gaan we aannemers selecteren zodat we eind van het jaar van start kunnen met de aanleg. We hebben afspraken gemaakt met het Marianum dat we samen met leerlingen ideeën gaan genereren voor nog aan te leggen bijzonder straatmeubilair en detailinrichting van het activiteitenplein en het pleintje voor de bibliotheek. Het ontwerp omgevingsplan voor de omgeving gemeentehuis ligt ter inzage. Er ligt een collegebesluit  om de St Bonifatiuskerk aan te kopen.  Daarmee kunnen we de verdere vergroening van het centrum, en met name het Willem Doppenplein oppakken.  Voor het onderdeel "realiseren van een passende huisvesting voor ons culturele aanbod" in relatie naar de St. Bonifaciuskerk verwijzen wij u naar het doel  7.3 van Thema 2 van Programma 2 Welzijn.

Kwaliteit (indicator)

In 2025 heeft de gemeente samen met Dorpsbelangenorganisaties en (wijk)verenigingen verder gewerkt aan versterken van de leefbaarheid in de kleine en grote kernen. Dit heeft geresulteerd in het sluiten van de Dorpendeals Zieuwent en Lichtenvoorde. We verbinden organisaties en faciliteren inhoudelijk waar nodig is.

Ook in Zwolle en Vragender wordt in 2025 samen met vrijwillige initiatiefnemers (DBO’s, vereningen) gewerkt aan totstandkomen van een dorpendeal. Doel versterken sociale cohesie en borging leefbaarheid. We stimuleren, steunen en faciliteren deze processen.

Kwaliteit (indicator)

De nieuwe erfgoednota wordt in september aan de gemeenteraad ter vaststelling aangeboden. In deze nota gaan we met dezelfde ambities verder. Ook zetten we de samenwerking tussen Aalten en Winterswijk op het gebied van erfgoed verder voort.

Kwaliteit (indicator)

In 2023 zijn we gestart met een programmatische aanpak van onze woningbouwopgave. De kwartiermakersfase is in 2024 afgerond en er is een programmateam Wonen ingericht. De ambitie van Oost Gelre is om in 2035 minimaal 1300 wooneenheden toe te voegen aan de huidige woningvoorraad. Dit is vastgelegd in de RegioDeal.  Van deze woningen was er op 1 januari 2025 een aantal van 445   toegevoegd door nieuwbouw, transformatie en woningsplitsing. Gezien de planvoorraad voor 859 woningen (rijpe en groene projecten/initiatieven), de aankoop van Vitelco en WVG Wonen Lichtenvoorde Zuid is het op dit moment de verwachting dat we de afspraken uit de regiodeal gaan halen.

Er is beleid opgesteld voor woningsplitsing in de kernen, pre-mantelzorgbeleid, een visie voor kleine kernen. We zijn regionaal aangehaakt bij de projecten betaalbaar bouwen en het regionael volkshuisvestingsprogramma. De voorbereidingen voor het opstellen van een volkshuisvestingsprogramma zijn in volle gang. 

We zien ook risico's. Er zijn veel externe factoren die nu en in de toekomst een grote rol spelen bij het ontwikkelen van woningen. Denk aan stikstof, netcongestie, drinkwater, nutsbedrijven, klimaatadaptatie, verduurzaming en oplopende kosten door onder andere grondstoffen en arbeidsmarktkrapte. De publieke opinie over locatiekeuzes voor woningbouw (NIMBY) en bijzondere doelgroepen vragen participatietrajecten, tijd en aandacht. 

Kwaliteit (indicator)

Een eerste stap is gezet door het maken van een evaluatie van het VAB-beleid. Hieruit kunnen zaken worden gehaald voor opstellen van nieuw beleid. Verwachting is dat tweede helft 2025 een nieuwe functieveranderingsbeleid wordt voorgelegd aan de raad.

Kwaliteit (indicator)

Samen met agrariërs in ons landelijk gebied worden door het waterschap al maatregelen genomen in de vorm van elke druppel de grond in (EDDGI). Door de Watersamenwerking Achterhoek+ hebben de Achterhoek en de Liemers een programmaplan opgesteld met een aantal kernprojecten, sleutelprojecten en wensen om de aanpak van droogte en weersextremen te versnellen. De samenwerkende partijen zetten in op een meerjaren financiering met provincie en rijk om tot 2050  1 miljard bij elkaar te krijgen voor dit doel. 

Kwaliteit (indicator)

Wij staan open voor nieuwe initiatieven en denken waar mogelijk positief mee.

Ten aanzien van minicampings zijn termijnen verlengd en is het aantal staanplaatsen vergroot van 25 naar 30.

Kwaliteit (indicator)

In de uitvoeringsagenda Leefbaar en vitaal landelijk gebied staat aangegeven hoe wij de opgaven ten aanzien landschap en natuur verder worden opgepakt. Dit zal komend jaar verder worden uitgewerkt.

Kwaliteit (indicator)

Bij bouwplannen vragen wij om erfaanpassing en soms ook om landschappelijke inpassing. In de opgestelde uitvoeringsagenda leefaar en vitaal landelijk gebied staat ook genoemd hoe wij het landschap aantrekkelijker gaan maken.

Kwaliteit (indicator)

Waar de actualiteit erom vraagt springen wij in op mogelijke vragen. Begin 2025 hebben wij in Vragender een bijeenkomst gehouden in het kader van een mogelijke zonering om het Korenburgerveen. Ook is een tweede nieuuwsbrief verzonden.

Kwaliteit (indicator)

Voor een goede groen blauwe dooradering-regeling is financiering vanuit provincie of rijk noodzakelijk. Het rijk had hier ooit 500 miljoen voor beschikbaar gesteld, maar hier blijft in praktijk niet veel van over. In Oost Gelre zijn wij nog in de omgeving Lievelde bezig. Dit met geld van de provincie.

Kwaliteit (indicator)

De evaluatie heeft plaatsgevonden. In de tweede helft van 2025 wordt nieuw functieveranderingsbeleid voorgelegd aan de raad.

Kwaliteit (indicator)